Het reisschema van deel 2 van de wereldcruise 2023

Ik heb het reisverslag van onze wereldcruise van 2023 in 3 delen opgesplitst omdat het anders lang zoeken is naar de reisverslagen halverwege onze cruise.

26-2-2023 Op zee

De 1e van de 2 zeedagen ter overbrugging naar de Walvisbaai. Uiteindelijk zijn we vanmorgen om kwart over 9 uitgevaren, ruim 15 uur te laat. Toch laat de kapitein weten dat we dinsdagochtend om 7 uur in Walvisbaai in Namibië voor de kant liggen. Ik was al bang dat door de vertraging deze haven overgeslagen zou worden. Maar met een vaart van 15 knopen komen we toch op tijd aan. Er staat nog wel een behoorlijke deining, bij de snelheid van 45 km per uur, maar dat is alleen maar een heerlijke schommeling. Ook vanmiddag gaan we nog niet kaarten. Jan heeft toch wel wat tijd nodig om de foto’s bij het verhaal van week 7 te krijgen en dan op de website te plaatsen. Dat hoeft nou ook weer geen haastklus te worden. Kan ik verder in mijn boek lezen en het kleine wasje uitspoelen en ophangen. Dat ligt nu te weken in de wasbak, sokken en zo.
Het is inmiddels 12 uur in de middag geweest en de kapitein heeft in zijn praatje van 12 uur, elke dag doet hij dat, verteld dat we op tijd aankomen. In de Grand Bar is het nu rustig, de lunchtijd duurt hier tot 3 uur, dan beginnen de activiteiten weer. Nu gaan wij zo lunchen. Tot later.
Inderdaad ben ik na de lunch verder gegaan in mijn boek en heb ik een tijdje op dek 9 in de zon gezeten met mijn boek. Maar het was toch verleidelijk om ook eens in de jacuzzi te gaan in de buitenlucht met zicht op zee. En om 3 uur heb ik me losgerukt van mijn boek en zat ik lekker te bubbelen. Toevallig was Willy op zoek naar een bed om te zonnen en meteen kwam ze ook de jacuzzi in, wel zo gezellig. We hebben zeker 3 kwartier zitten weken, leuk hoor. In de jacuzzi naast de onze ging een jonge Braziliaan zijn eigen muziek aanzetten, dat werd door omliggenden niet gewaardeerd en hij moest de muziek uitdoen. Bovendien verdween hij en zijn hitsige vriendin meteen uit de jacuzzi. Maar goed ook, want ze trokken zich nergens wat van aan, zoals drank mee het bad in, roken en dan ook nog de muziek, alsof ze thuis waren. Daarna zijn we met de mannen aan de thee met lekkere koekjes gegaan. Maar niet nadat we eerst in de hut de natte zooi hadden uitgetrokken. Daar heb ik het niet zo op om met natte badkleding iets te gaan nuttigen.
Jan was in de tussentijd nog steeds met de foto’s en de website bezig. Het internet is langzaam, heel langzaam. Verder valt er over deze middag niet veel te vertellen. Het is best zonnig en warm weer, vandaar dat we het achterdek opzochten om te luieren en te lezen. Goed insmeren, want je verbrandt al gauw in de zon en de wind.
De acrobatische show laten we voor wat het is en gaan bij de klassieke muziek zitten voor we aan tafel gaan. Helaas is het niet zo gepast om daar een gesprek te beginnen en dus houden we alle vier onze mond dicht. Valt af en toe niet mee. We krijgen allemaal een maskertje uitgereikt voor het gemaskerde bal later op de avond, om half 11 in het atrium.
Na het diner gingen we in 1e instantie weer naar de Grand Bar, met Renata en Albino, even vergetend dat het feest in het atrium was. Madeleine vertelde dat later en toen zijn wij met ons 3en daar nog naar toe gegaan, de mannen pasten op onze tasjes. Het was zo overvol op de dansvloer, dat we al weer gauw terug waren. Na nog wat geklets zijn we maar naar bed gegaan.

27-2-2023 Op zee

En wederom een zeedag, heerlijk. Nog een dag met niks doen. Mijn boek is nog niet uit en toch wel erg leuk, dus ga ik bij Ja in de Grand Bar zitten voor een bakkie lekkere koffie met mijn e-reader erbij.
Weer gaan we niet bridgen, mijn boek moet uit vandaag, dat gaat lukken. En Jan heeft eindeloos geduld met de foto’s, overzetten, verkleinen voor de website, enz.
De show was deze keer fantastisch, live concert van The Xtremes, 3 forse Zuidafrikaanse dames die de sterren van de hemel zongen. Wat een superconcert was dit.
Daarna diner en dansen in de Grand Bar, d.w.z. dat Christophe, de man van Madeleine helemaal niet meer kwam en Jan en Albino al om half 11 naar de hut gingen. Zodoende hadden Renata die alleen Italiaans spreekt, Madeleine die alleen Frans spreekt en ik de tijd aan ons zelf. We hebben leuk gedanst en daarna nog wat zitten praten met Argie, een lid van het animatieteam, uit de Filippijnen. Altijd leuk om wat meer te weten te komen over de achtergronden van de mensen die hier aan boord werken en Renata is er een meester in om allerlei vragen te stellen zoals : wat verdienen jullie, hoe oud ben je, heb je thuis een relatie? Hij verdient 1000 dollar per maand en volgens Madeleine ben je in de Filippijnen dan best wel rijk. Maar als je al 35 ben, hoe lang ga je dit dan nog volhouden, 11 uur per dag op je benen staan met spelletjes bij het zwembad en dansen ’s avonds van 8 tot half 12 continu. We hebben een beetje de tijd, want we komen morgen pas om 10 uur aan in Walvisbaai, de havenstad van Namibië.

28-2-2023 Walvis Baai

Aankomst in de Walvisbaai in Namibië. Hier hebben we een excursie naar een paar interessante plekken in het land. Ruud en Willy konden geen excursie meer boeken op het schip en volgens Ruud was alles via internet ook al uitverkocht. Zij gaan toch buiten het hek kijken of er nog wat aan toers te krijgen is. Dat is ze met nog 5 Zwitsers gelukt. Ze waren 65 euro pp kwijt voor bijna dezelfde toer als wij, voor 135 euro via het schip. Renata en Albino hadden met een Frans echtpaar en 1 Duitse vrouw ook een privétoer voor 40 euro pp, inclusief lunch die prima was. Wij hadden ook een lunch in een oase en zagen een heel speciale plant in de woestijn, om het verschil in excursies aan te duiden.
Nu wat wij gezien hebben en wat we van Namibië vonden. Om met het laatste te beginnen, we vonden het er fantastisch, het is er brandschoon overal, ook onderweg. Iedereen is aardig, er is heel weinig criminaliteit en niet zoveel werkloosheid, als je ongeveer 20% niet veel vindt. Onderweg zien we op de hoek van een straat een paar jongens staan met een doek over hun gezicht. Die wachten van ’s ochtends 6 uur tot ’s avonds 6 uur op werk, voor als er iemand een tuinman nodig heeft of zijn auto gewassen wil hebben of zo, voor 10 euro per dag of wat hij er verder voor wil geven.
Namibië is sinds 1990 onafhankelijk geworden van Zuid Afrika, hiervoor heette het Duits -Zuid- West-Afrika en viel daardoor onder het mandaat van Zuid-Afrika. Vroeger was het een kolonie van Duitsland, veroverd onder Bismarck. Die wilde, toen Duitsland eenmaal tot 1 staat verenigd was, ook wel eens een kolonie hebben. En had zijn oog laten vallen op de mijnen en visvangst hier in Namibië. Dat was ergens rond 1890. In Swakopmund hebben de Duitsers een haven gebouwd om hun spullen af te voeren, Hier spreekt nog de helft van de bevolking Duits, zijn er konditoreien, Biergartens en allerlei hotels in het Duits aangeduid. In dit kustplaatsje eindigde onze excursie en kregen we de tijd om wat rond te kijken, erg leuk om te zien hoe je de kolonisatie niet zomaar uitpoetst.
Met onze bus gaan we eerst langs het meer waar de flamingo’s wonen. Langs het meer staan prachtige huizen, het is het Wassenaar van Walvisbaai. De villa’s kosten dan ook 10 tot 12 miljoen Namibische dollars, gedeeld door 20, dus tussen de 5 en 6 ton, een enorm vermogen voor hier dus. Wij keken onze ogen uit bij deze luxe optrekjes. De flamingo’s wonen hier, vanwege het water in het meer. Om hun eieren te leggen, trekken ze toch weg. Eerst vliegen de mannetjes 900 (!) km noordwaarts. Als ze langer dan 5 dagen wegblijven, betekent dat dat ze daar water hebben aangetroffen. Dan volgen de vrouwtjes, die daar de eieren leggen, uitbroeden en als de jongen groot genoeg zijn, komen ze weer terug gevlogen. Na dit verhaal rijden we de woestijn in, die wel 95% van de oppervlakte van het land uitmaakt. Het is de oudste woestijn ter wereld, wel 60 tot 80 miljoen jaar oud. We stoppen bij een duin van wel 400 meter hoog, duin nr 7. Je mag er alleen op als je betaalt, dat doen wij niet en houden het bij het maken van foto’s. De privétoers stoppen wat verderop en dan kan men wel het klimduin op. Wij dus niet. Het loopt ook wel heel zwaar zo in het losse zand. We rijden door naar de zeer bijzondere plant, de Welwitschia Mirabilis, genoemd naar de Oostenrijker die deze plant ontdekt heeft en internationaal op de kaart gezet heeft. Eerst moet je weten dat het er maar 1x per jaar regent. Het verdere vocht komt van de ochtendmist die vanuit zee wel 20 km landinwaarts komt. Die mist wordt veroorzaakt door de koude golfstroom vanuit Antarctica en de warme lucht van het land. Die mist is er elke ochtend en lijkt op fijne miezerregen. Daar halen de schaarse woestijn planten hun vocht vandaan, dieren wonen er niet hier. De Welwitschia M heeft wortels tot wel 2,5 meter diep om toch bij het grondwater te kunnen komen. De plant kan enorm oud worden, tot 1500 jaar wordt er beweerd. Hij en zij groeien alleen maar hier tot in zuid Angola toe waar ook nog deze woestijn is. De plant heeft een heel dikke houtachtige wortel die je ook een stukje boven de grond ziet en verder maar 2 bladeren. Dat lijken er meer, maar de wind scheurt die blaren overlangs in meerdere stukken. Er zijn mannelijke en vrouwelijke exemplaren dat zie je aan de dikte van de zaden. De vrouwelijke verspreiden zich door de wind, maar hoe de bevruchting plaats vindt, kon de gids ons niet vertellen. Heel interessant om zo’n nztuurfenomeen te zien. Daarna rijden we door naar het maanlandschap, waar meerdere films zijn opgenomen. Dit landschap is door winderosie ontstaan. Na een fotostop rijden we over een gravelweg door dit landschap heen naar een oase. We kijken onze ogen uit, zo groen en vol palmen het hier is, al sinds 1904. Het is een hotel en restaurant. Hier krijgen we onze lunch. Ruud en Willy komen hier ook, voor een sanitaire stop. Wij eten antilopenvlees, de keuze was kalkoenschnitzel of game ( wat betekent wild ) en in dit geval antilope. Daar kiezen we voor en dat was heerlijk. Met een lekker Duits biertje er bij een goede keus. Wat een bijzondere plek om je vakantie door te brengen. Je kan er hiken, bergbeklimmen, wandelen en nog meer sportieve activiteiten doen. Dan gaan we hierna naar de laatste stop, het stadje Swakopmund, het ligt aan de monding van de rivier de Swakop, die tijdens de regentijd, december, volloopt en nu droog is. Deze, van oorsprong oude Duitse haven is een erg leuk stadje. Hier kan je wel een weekje vertoeven in een van de mooigelegen hotels, bijv. Schweitzerhof. Ik wilde er naar de kapper. Bij de 1e waar ik het vroeg, werd ik door een blanke dame in het Duits te woord gestaan en in de 2e door een gekleurde dame in het Engels, beide hadden geen tijd voor me, er waren al afspraken. De officiele taal is Engels, daar is als wereldtaal voor gekozen in plaats van Duits of Afrikaans. Hierna reden we langs de kust terug naar de boot, nog langs een kustplaatsje, Lekstraat geheten. Je ziet hier overal ook nog Afrikaanse, lees Nederlandse namen, van straten, van ondernemingen, enz.
Wij vonden Namibië een verrassend modern en open land, kunnen we zeker nog terugkomen. De mijnen worden er wel al door Chinezen geëxploiteerd. De gids van Ruud en Willy vertelde dat door de explosies om mijnen te delven, het wild wat er nog was, meer noordelijk allemaal was weggetrokken verder landinwaarts. Nu leeft er ook daar geen dier meer. Te denken valt aan struisvogels bijvoorbeeld.
Buiten het hek stond er langs de straat een hele rij handelaarsters meestal om hun zelfgemaakte souvenirs te slijten. Ook stonden er 5 dames met rieten rokjes en blote borsten, zodat je er tegen betaling mee op de foto kon. Albino heeft dat gedaan, was niks voor Jan.
Eenmaal binnen aan de thee en dan wachten tot iedereen binnen is. Dat viel deze keer niet mee, er kwamen op het laatste moment nog mensen aanrennen. De show vanavond was verschrikkelijk. Het was een Italiaanse zanger en dan verwachten wij wat operaliedjes of zo, maar dit was een wel heel slechte zanger die elk liedje wist te verkrachten met het eindigen door met een kopstem te gillen werkelijk. Af door de zijdeur graag. Daar hebben we met ons 4en weinig woorden over vuil gemaakt. Hierna hebben we het diner maar in de Grand Bar afgewacht. Even een dansje tussendoor, niet te wild, moet kunnen.
We sluiten de avond weer af met ons 3en, Renata, Madeleine en ik. De mannen laten het al vroeg afweten. De klok gaat ook nog een uur terug, dus wat let ons.

1-3-2023 Op zee

Zeedag de 1e van de 2 om de afstand naar het vulkanische eiland Sint-Helena af te leggen.
St. Helena valt onder Brits bestuur. Maar de inwoners zijn geen Britse onderdanen. Wel behoren ze tot de Britse invloedssfeer en krijgen ze ook jaarlijks 30 miljoen pond om er het bestaan mee te financieren. Verder moeten ze zichzelf bedruipen. Er groeit een plant (vlak genaamd), waar men van de bladeren vezels maakten, waarvan zakken voor het Engelse leger gemaakt werd. Maar sinds er plastic uitgevonden is, na de 2e w.o. is deze plant niet meer van nut en is de economie gekelderd hier op dit eiland. Volgens Jan maakt men van dit soort vezels in Montecristo in Zuid-Amerika de befaamde Panamahoeden, maar dat weten we niet zeker. In ieder geval zijn de planten niet nuttig meer en groeien ze hier nu overal, onuitroeibaar.
Verder zijn er koffieplantages, met de arabica boon, direct uit Jemen ingevoerd in de 18e eeuw. Die plant is nooit gemengd met een andere en je drinkt hier dus de zuiverste arabicakoffie. Hij is wel wat slap, volgens de gids. Volgens mij een kwestie van meer bonen gebruiken.
En er groeit hier in de tropen allerlei fruit, zoals ananas en bananen en papaya’s. Verder is alles wat ingevoerd wordt, duur. Er komt 1 schip in de 6 weken en 1 vliegtuig per week aan voor de voorraden. Men verdient zo’n 800 pond per maand, wat niet veel is. Zeker als je voor een tvabonnement 40 euro per maand betaalt en voor een internetabonnement 200 euro per maand. Het kan zijn dat het allemaal in Engelse ponden moet zijn, maar dat maakt voor de verhouding van de prijzen niets uit. Meer dan de helft van de mensen heeft dus geen tv en al bijna niemand internet. Creditkaarten zijn hier overbodig. Rum en gin worden hier wel gestookt en zijn overvloedig aanwezig.
De bevolking is een mengsel van Afrikaanse slaven, Chinese contractarbeiders en Engelse kolonisten. Er is nog even in de 17 of 18 eeuw sprake geweest van een Hollandse bezetting, maar dat hebben de Hollanders verloren. Zij hadden wel een oogje laten vallen op dit eiland. Maar achteraf kun je beter zeggen :”Wie het heeft, mag het houden.” De bewoners zelf trouwens zijn zeer tevreden met hun levensomstandigheden qua rust en vrede en klimaat en landschap. Wat meer economische vooruitgang zou fijn zijn, dat dan weer wel. Dit alles qua achtergrond over St. Helena. De echte excursie volgt overmorgen.
Verder meld ik alleen dat de show de beste was tot nu toe, een tributeband van de Beatles. Hier liep niemand de zaal uit, dit in tegenstelling tot gisteren.

2-3-2023 Op zee

Zeedag. Ik wilde nog niet aan deel 3 van mijn leuke boeken beginnen en ga dus met mijn “studieboek” Grensland, over de Oekraïne op dek 9 in de zon zitten om 11 uur.
Inmiddels ben ik bij de geschiedenis van dit land aangekomen bij de tijd van Chroetsjov, al voor de oorlog partijchef in de Oekraïne, waar hij dus vandaan komt en na de oorlog in de parijg opgeklommen tot partijchef in Moskou. Na de dood van Stalin werd hij in 1953 partijleider en begon er voorzichtig de Oekraïners wat meer zeggenschap te geven over hun onderwijs en culturele instellingen om zo de bezwaren tegen de bemoeienis vanuit Moskou te pareren. Hij benoemde meer Oekraïners in het Moskouse politbureau. Via Breznjev, ook Oekraïner en andere opvolgers ben ik nu aanbeland bij Boris jelstjin. Inmiddels is de USSR uiteengevallen en hebben de oude communisten in de nieuwe regering nog steeds de touwtjes in handen. En net als in Rusland hebben ook hier de goocheme jongens voor een habbekrats de kolchozen en de fabrieken en energievoorziening opgekocht en zijn zo miljardair geworden. De gewone bevolking heeft zo nog steeds het nakijken. Het geld is nog steeds maar in een paar zakken verdwenen en de corruptie viert nog steeds hoogtij. Volgende keer als ik het boek weer opensla, ga ik verder bij 1990. Het is wel zo dat sinds 1933 tot aan de dood van Stalin door hongersnoden ( het graan werd gevorderd voor de verkoop naar het buitenland voor de broodnodige inkomsten voor Moskou), pogroms tegen de vele joden die er voor de oorlog in heel midden Europa woonden, het verplaatsen van de vele bevolkingsgroepen naar hun “eigen” land en de 2e w.o. er tientallen miljoenen doden te betreuren zijn. De geheel gemengde bevolking in Midden Europa is helemaal teniet gedaan en nu wonen er in de natiestaten homogene bevolkingen. Dat was tot en 1e w.o. al helemaal niet tijdens de Habsburgse dubbelmonarchie en het Ottomaanse rijk. Als je dit leest, zit je met je ogen te knipperen. Grieken moesten Turkije uit, Polen moesten Oekraïne uit en omgekeerd, enz. Daarnaast zijn er in de 2e w.o. door de Duitsers en de Russen stelselmatig Oekraïense dorpen en steden platgebrand en de mensen uitgemoord en elke keer moesten met name de Joden het van beide kanten ontgelden. Tot zover een stukje geschiedenis, die nu heel erg actueel is.
Na de lunch zijn we op ons balkon gaan zitten relaxen. Jan heeft steeds moeite om foto’s via internet op de site te krijgen. Hij heeft er bijna een dagtaak aan.
Over de rest van de dag het volgende : De show was een goochelaar en humorist. Nee hoor, niks voor ons, we gaan een keer op dek 2 achterin bij de pianist zitten en al bijtijds voor de 1e zitting van tafel komt en het dan druk wordt.
Verder is het thema van vandaag : jungle dieren en dus trek ik mijn tijgerprint shirt aan en Jan zijn nieuwe shirt, citroengroen met een grote tijger op zijn hele buik, gekocht in Durban.
Met Renata en Madeleine doen we mee met de party om half 11 in het atrium, zonder mannen, die vinden er niks aan. Het animatieteam is helemaal verkleed in een of ander jungledier. Die laten zich toch ook elke keer toetakelen, niet normaal.

Week 9

3-3-2023 St. Helena

Aankomst in Sint Helena. Om 9 uur ligt het schip stil voor de kust van St Helena. De tenders worden uitgezet en het wachten is op het vrijgeven van het schip door de autoriteiten. Dan wordt er aangekondigd dat er een medische evacuatie gaat plaats vinden hier, Renata vertelde over 4 personen die er af moesten. Dat is niet niks, want zoals ik al eerder meldde, is er wel een ziekenhuis, maar voor serieuzere zaken moet je met een vliegtuig naar Kaapstad. En soms, zoals onze gids zei, ben je dan al dood voor je er bent. Bovendien moeten onze zieken sowieso naar Kaapstad, want hoe komen ze anders thuis hier vandaan? Ik moet er niet aan denken dat mij of Jan dit kan overkomen.
Daarna gaan de excursies van start. Het gaat met de tender niet vlot, want het is best moeilijk bij de golfslag om de mensen heelhuids op de tender te krijgen. En dan willen de rolstoelers ook mee, wat ons betreft onverantwoordelijk. Eenmaal vlak bij de haven blijkt dat de zee zo onstuimig is dat de ontscheping heel langzaam gaat. We dobberen een half uur voor we kunnen aanleggen en dat heeft ook al wat voeten in aarde. Dan het aan wal gaan betekent wachten tot het schip gelijk met de wal ligt en dan gauw overstappen. Je begrijpt nu waarom wij het onverantwoord vinden dat mensen in een rolstoel ook mee willen en mogen. Het is voor de bemanning een bijna onmogelijke opgave om dit zonder ongelukken te laten plaatsvinden. Elke keer weer een huzarenstukje.
Eenmaal aan de wal blijkt dat ons busnummer, 19 of 20, al weg is. We worden als Engelstalige excursie bij een Franse of Duitse groep geplaatst, we mogen de bus zelf uitkiezen namelijk. We kiezen er een waar nog 4 Spanjaarden, 5 Engelstaligen en verder 10 fransen inzitten. Die claimen de Franstalige uitleg, maar daar protesteren wij hevig tegen. Gelukkig sprak onze gids zowel Frans als Engels en hij deed zijn uiterste best om het iedereen naar de zin te maken.
We rijden eerst door de hoofdstraat van St.Jamestown heen, meer is er ook niet. Een paar winkels, het postkantoor, de enige bank, een café, een stadstuin en een hotel en verder huizen. Het ziet er wel gezellig uit. Op donderdag is het er het drukst, want dan worden de pensioenen uitgekeerd en die moet iedereen komen ophalen. Er is geen digitaal bankverkeer namelijk. We rijden het plaatsje uit, het laatste huis is het ziekenhuis. En dan tuffen we door een zeer snel veranderend landschap, van kale vulkanische rotsen naar groene glooiende hellingen tot een junglebos. Hier is er het regenwoud. En zorgt de dagelijkse regen voor de drinkwatervoorziening. Hoe moeten ze anders aan water komen? Een ontziltingsfabriek is er niet, strand trouwens ook niet. Je kan er niet in zee zwemmen.
Nu alles over Napoleon. Hij is door de Engelsen hiernaar toe verbannen. De Fransen zeggen gevangen gezet en barbaars behandeld. Eerst rijden we naar een uitzichtspunt waar vandaan we in de laagte een huisje zien staan waar hij de1e twee maanden gewoond heeft. Hij had er een Franssprekende buurvrouw en dus had hij aanspraak. Maar daar kon hij niet blijven. Later zagen we het mooie huis met prachtig aangelegde tuin waar hij zijn laatste 6 jaar doorgebracht heeft. Hij had in een bepaald gebied de vrijheid om rond te lopen. Hij had adjudanten tot zijn beschikking, een werkster, een kokkin en zijn generaal Bertrand met echtgenote woonden ook bij hem in. Totdat de vrouw dat niet meer trok en is er voor hen een apart huis neergezet op het eigen terrein. We mochten binnen geen foto’s maken, helaas. Er is een biljartkamer, hij biljartte nooit, 3 kamers en apart op het terrein de keuken. Hier in dit huis is Napoleon in 1821 gestorven. De Fransen beweren dat hij vergiftigd is door er vergiftigde verf op de muren te smeren, maar de Engelsen zeggen dat hij aan maagkanker overleden is. Tot nog vorige week zijn er Franse onderzoekers hier bezig geweest om te kijken of er toch niet sprake is van een arsenicumvergiftiging, alsof je dat na 200 jaar nog kan vaststellen. Ik hoorde dat Napoleon elke dag aan zijn secretaris van alles dicteerde alsof hij nog in functie was of misschien wilde hij wel zijn terugkeer voorbereiden, wie zal het zeggen.
Zelf heeft hij zijn laatste rustplaats uitgezocht. Die tombe is er nog, ook mooi onderhouden door de Franse overheid trouwens. Er is hiervoor een heuse consul op het eiland aanwezig en die stukken land zijn ook Frans territorium. Er is op die tombe geen tekst gegraveerd, de Franse en Engelse regeringen konden het niet eens worden. De Fransen wilden dat de keizer (l’empereur) er rustte en de Engelsen de generaal. Nu is het graf anoniem. In 1840 is het lichaam toch naar Frankrijk, Parijs overgebracht en nu ligt Napoleon in de Dôme des Invalides, het Panthéon.
Het werd trouwens al later en later, de gids had de tijd en wij ook. Op nog een uitzichtspunt konden we van bovenaf op St. Jamestown neerkijken. Hiervandaan loopt er ook een trap naar beneden, de Jacobsladder genaamd, van 699 treden, die midden in het dorp uitkomt. Onze gids woont hier boven op de berg, met nog zo’n 1400 gezinnen en neemt de trap wel naar beneden, maar niet naar boven. Op de terugweg kwamen we in haar auto zijn vrouw tegen, ze toeterde, iedereen kent iedereen en zwaait ook naar allemaal. Dat zagen we nu ook op de terugweg. Dat deed ik dan ook maar vanuit de bus. Het eiland had trouwens voor ons alle vervoer gemobiliseerd die er maar te krijgen was, alle busjes en minivans waren ingezet. Zelfs een oude legerwagen stond op de kade, die kon je met meerdere mensen huren. Ook hadden sommige particulieren het woordje taxi op hun voorruit geplakt en reden passagiers tegen vergoeding uiteraard ook naar het huis van Napoleon.
Nu was om half 5 pas de toer ten einde en daalden we af naar de kade. Opkomend verkeer heeft voorrang en dus duurde het even voor we beneden waren. Een mevrouw had 2 ansichtkaarten om te versturen en we stopten bij het postkantoor met de overbekende rode brievenbus. Hiervandaan kon je ook lopen naar de kade. Het was maar een klein eindje door de hoofdstraat heen, maar wij hadden genoeg gezien. Ruud en Willy stapten wel uit, voor nog een paar foto’s. Op het balkon van het hotel namelijk stond Napoleon zijn toeschouwers toe te wuiven. En het parkje was ook wel de moeite waard.
Eenmaal op de kade stond er een hele rij. Het was namelijk nog wat moeilijker geworden om in de tender te komen. Christophe in zijn rolstoel namelijk moest ook zo aan boord gebracht worden. Gisteravond heb ik wel tegen Madeleine gezegd dat ik het toch wel onverantwoord vond om zo met een tender de wal op te willen. De hele tenderoperatie was sowieso gevaarlijk. Om 13.00 uur had de kapitein alle verder vervoer naar de wal verboden. Vanaf tenderticket 45 kon er dus niemand meer de wal op. Een zeer wijs besluit, wat rijkelijk laat genomen. Het betekende voor Jan en Madeleine Dost en voor Renata en Albino pech hebben, geen bezoek aan St. Helena voor hen.
De tender waar wij in kwamen te zitten sloeg tegen de kade. Gauw werd de tros losgegooid en weg waren we, nog niet helemaal vol, maar we gingen wel en we maakten ook water onder in het schip. Jan hoorde de hydraulische pomp bijspringen om het water van al 4 cm weg te pompen onder in de tender, onder onze vloer wel te verstaan.
Ruud en Willy stonden een stuk verder in de rij en konden dus niet meer met ons mee. Wij waren om kwart over 5 aan boord en zij 1 uur later, zo moeizaam ging het tenderen dus. Eenmaal aan boord zijn Jan en ik naar de snackbar gegaan voor een biertje en een patatje, dat smaakte overheerlijk. Daarna naar de hut, even op ons balkon uitblazen, douchen en naar de show, die verzorgd werd door de 3 dames van de klassieke muziek. Hier konden we een beetje uitzakken van de indrukken, het gebonk van de bus en het geschommel in de tender. Ruud en Willy hebben dit deel en ook de Grand Bar overgeslagen, Ze zijn om half 9 direct aan tafel gekomen, wat weer gezellig was.
Dit keer had ik een vegetarische hamburger gekozen, dat had ik beter niet kunnen doen. Ik heb hem omgeruild voor een lekker stukje gebakken zalm.
Met de vaste club hebben we nog nagezeten, niet gedanst, maar wel foto’s doorgestuurd. Madeleine had wel dezelfde excursie als wij, maar moet zich tussendoor ook om Christophe bekommeren. Zo had ze geen foto’s van het graf of van Jonathan.
Dat vergat ik helemaal te melden. We hadden ook nog een stop op een weelderig stukje land, waar de gouverneur in zijn landhuis woont. Daartegen over ligt een prachtige moestuin. De kroppen sla stonden er weelderig bij, een mooie bijkomstigheid waar de tomaten 8 pond de kilo zijn. Alles wat hier niet groeit, moet dus duur ingevoerd worden. Er zijn wel banaantjes, papayas’s en dergelijke in overvloed. Op het terrein van de gouverneur lopen 3 oude schildpadden. Jonathan is de oudste met de leeftijd van 190 jaar. Hij is de oudste ter wereld. En die heeft Jan op de foto staan.
Ik tik dit verslag nu op zaterdag 4 maart, onze 1e zeedag en ik zit op het balkon in de schaduw met het geruis van de golven op de achtergrond. Met de 4 zeedagen begint de blog van week 9 en is dit blog hierbij afgesloten.

4-3-2023 Op zee

Zeedag, waarin ik de hele dag bezig ben geweest, met pauzes uiteraard, om het verhaal van week 8 af te maken. Jan kan het dan op de website zetten, met eventueel foto’s erbij, voor zover het trage internet het toelaat.
De show was een fantastische dansshow, eigenlijk wel een spektakel, uitgevoerd door de groep Action Street.

5-3-2023 Op zee

Vanmorgen om 9.45 uur heb ik de lezing over Brazilië gevolgd, was weer interessant. Daarna na de lunch hebben Willy en ik een paar rondjes op dek 3 gelopen. Toen was het tijd om met een nieuw boek te beginnen.
Om kwart voor 5 was er voor de Engelstaligen een bijeenkomst met de kapitein in het theater, je kan hem allerlei vragen stellen. Hij trok er een uur voor uit, wel leuk dat dit kan.
Vanavond slaan we de show over, want die schreeuwlelijk hebben we al een keer gehad. We gaan op tijd, voor een plekkie op dek 2 bij de piano zitten voor een drankje voordat we aan tafel gaan.
Het thema voor vanavond is “circus” en het animatieteam ziet er weer flink uitgedost uit. Dit keer blijf ik niet zo lang in de Grand Bar hangen, want nu voel ik me niet helemaal lekker, een beetje keelpijn. Dus ga ik op tijd met Jan mee naar de hut en tik ik dit verslag tot nu toe op het balkon met het heerlijke geruis van de golven op de achtergrond. We hebben tegenwoordig de deur bij dit tropische weer wijd open staan, zo lekker om zo in slaap te vallen.

6-3-2023 Op zee

De 3e van de 4 zeedagen gaan we passend doorbrengen. Hoe passend het werd, is niet wat we van een zeedag voorstellen, want na het ontbijt zat ik even op het achterdek bij dek 9 met Willy en Jan Dost, maar mijn ogen vielen dicht, ook van de scherpe lucht. Maar ik ben toch maar naar mijn hut gegaan, heb een poosje op het balkon gezeten, maar ook daar vielen mijn ogen dicht. Alleen mijn bed bracht nog redding, dit was een migraineaanval en griep tegelijk. Ik heb de hele dag verder tot de volgende ochtend geslapen voor zover dat kon met barstende hoofdpijn. Dit betekent uitzieken en wachten tot het over is. Wat Jan de hele dag gedaan heeft, weet ik niet, maar het zal wel iets met de foto’s voor de website zijn geweest.
Het was wel jammer dat ik de show gemist heb, want dat was het 2e optreden van de Beatles en dat was weer een groot succes.

7-3-2023 Op zee

De laatste zeedag, morgen komen we in Rio aan. Dan zit de oversteek erop. Vandaag ben ik zo ver opgeknapt dat ik weer op de been ben. Wel rustig aan, want nu komen er stadia van de verkoudheid aan, keelpijn, verstopte neus, snuiten en hoesten. Vooral door dat laatste weten we dat ik niet de enige ben die verkouden is. Je hoort nog steeds overal gehoest, waar je ook ben op het schip. Ook Willy heeft het te pakken. We gaan vandaag wel samen een rondje op dek 3 lopen om toch wat beweging te hebben in de buitenlucht. Het is heel warm, zeker in de zon is het niet uit te houden. In de schaduw lopen we lekker op ons gemak 2 rondjes. Een hapje eten, ik heb nog weinig trek en een kopje thee op zijn tijd is al weer actie genoeg voor vandaag.
De show werd verzorgd door de groep ballroomdansers die hier aan boord de danslessen verzorgen. Je kan aan het eind van de cruise volledig volleerd een aantal dansen kennen, zoals rumba, weense wals, foxtrot, cha cha cha. ’s Ochtends binnen in de Grand Bar en aan het eind van de middag op dek 9 bij het zwembad nog een keer. Elke zeedag dus 2 lessen per dag. Dan leer je het wel. Maar dit keer hebben wij daar niet voor gekozen. Ooit, in 2008, tijdens onze eerste lange reis op de Amsterdam van de Hal hebben wij wel lessen genomen en die waren wel succesvol. Na afloop waren we een expert in de rumba. Die leraar was een tot Amerikaan genaturaliseerde Pool Jack, die werkelijk uitstekend kon uitleggen, met zijn vrouw. Hier hebben wij Kay en Mel Bruce leren kennen. Zij namen ook les. Nu nog hebben we fb contact, net nog heeft Kay een foto van hen op fb gezet, waarbij zij in Durban zijn, op wereldreis op de Zuiderdam, achter ons aan varend.
Om kort te gaan, nu dansen we ’s avonds alleen nog een langzame foxtrot samen, als ik Jan al zover kan krijgen. De show van de dansers vond ik wel erg aardig, je kan als ballroomdansers niet zoveel variatie in je voorstelling aanbrengen, maar met de muziek en de aankleding lukte dat toch en ze hebben hun best gedaan. Ze kunnen wel uitstekend dansen. En dan ook nog te bedenken dat ze ’s avonds in de Grand Bar moeten dansen met de passagiers die hun ouders cq grootouders kunnen zijn en op een paar na eigenlijk niet echt kunnen dansen. Toch doen ze dat elke avond van 8 tot half 12, zit waarschijnlijk in hun contract. Als er niet zo’n groep is, naast het animatieteam dat ook met de passagiers danst, komen alleen de goede dansers als koppel op de dansvloer. Maar nu komen ook alle alleenstaanden en in lijndansen iedereen op de dansvloer. Elke avond hoor je dezelfde muziek en zie je 2 of 3 jongens van het animatieteam voorgaan in de linedancing. Nooit eerder ergens op een schip dit zo consequent uitgevoerd zien worden. Iedereen rekent er ook op. Ik doe dan ook vaak mee, tussen de show en het diner in, als we een plekje en een tafel hebben kunnen bemachtigen na de show. Jan haast zich dan al voor het applaus naar buiten en eigenlijk altijd lukt het hem wel en zitten we met ons 4en aan tot het tijd is om half 9 om te gaan eten.

8-3-2023 Rio de Janeiro

Om 13.00 uur meren we af in Rio de Janeiro. We blijven hier tot morgen avond 5 uur.
Het is heel mooi binnenvaren langs de kust van Brazilië. Vanaf 10 uur kijken we naar buiten, eerst op dek 9 bij het zwembad en daarna op ons balkon. Het duurt zeker 2 uur voor we afmeren midden in Rio de Janeiro. Prachtig, wat een bergen en eilanden langs de kust zie je langs komen bij het voorbijvaren. Om 13.00 uur zullen we van boord kunnen. Aangezien ik nog niet helemaal fit ben, gaan we niet samen met Ruud en Willy de wal op. Het is heel heet, zeker 35 graden en heel drukkend. En ondanks dat we midden in de stad liggen, is alles te voet toch een eindje lopen. En dat kunnen Ruud en Willy beter en sneller dan ik, dus is het voor ons alle vier dat we apart ons plan trekken. We lunchen wat vroeger en wij hebben besloten naar een mooi en futuristisch museum op de kade, dichtbij te lopen en dat te gaan bezoeken.
De terminal is heel groot en er zijn wat winkeltjes, gelukkig ook een soort van drogist waar we op de terugweg wasmiddel kopen. Er is ruimte genoeg om te internetten met vrije wifi, maar wij hebben een full pakket op het schip, dus niet nodig om in de terminal te gaan zitten.
Het museum is fantastisch, wat een goede keus om dit te gaan bekijken. Het is het museum van de Toekomst en het is op de pier neergezet voor de Olympische Spelen in 2016. Het heeft een opvoedkundig doel, namelijk om ons alles over de aarde en de mensheid te laten weten, dat gebeurt op een interactieve manier. Je kan er allerlei schermen aantikken om iets te weten te komen over bijvoorbeeld de ontstaansgeschiedenis van de aarde of de ontwikkeling van ons DNA, maar ook over de groei van de mensheid en de behoeften in het verleden en wat belangrijker is, in het heden en de toekomst van de wereldbevolking en welke aanslag dat op onze planeet maakt. Uiteraard komt het klimaat aan de orde, maar ook de bovenmatige consumptie, de milieuvervuiling, de armoede, enz. Er lopen veel jonge mensen rond die ook veel belangstelling hebben voor alles wat er tentoongesteld wordt. Het gaat hen nog veel meer aan dan ons, want de opwarming van de aarde zal toch gestopt moeten worden. Na afloop nemen we nog een koude koffie en dan lopen we terug. We zijn om over half 5 terug, mooi op tijd, want om 6.15 uur moeten we ons in de discotheek melden voor onze excursie ‘Rio by night’. We zijn nog op tijd voor de merenda, Italiaans koffieuurtje. Jan wil alleen koffie en koek, maar ik neem thee en een paar broodjes er bij. Het ziet er naar uit dat we ’s avonds alleen maar een snack gepresenteerd krijgen, dat zal wel te weinig zijn als diner. Vandaar dat ik wat bij de thee neem. Ruud en Willy waren ook al eerder teruggekomen en zaten al kant en klaar te wachten op hun hamburger om de honger voor te zijn tijdens de avondtour. Wij gaan naar de hut, douchen en ons verkleden voor vanavond. Om 6 uur zaten we in de disco te wachten om naar de bus te vertrekken. Ruud en Willy waren er nog niet. Toen we eenmaal mochten vertrekken, waren ze er nog steeds niet en Jan wilde nog wel even wachten op ze, maar iedereen ging al op pad en ik vond het toch wel handig om er ook achter aan te gaan. Achteraf hebben ze toch nog op ons gewacht, terwijl wij al weg waren, heel vervelend allemaal en een moment van wat ongemak. Gelukkig zaten we toch nog met ons vieren in dezelfde bus. De rijtoer ging door de havenwijk, waar de meeste huizen inmiddels onbewoond zijn en eigenlijk afgebroken moeten worden. Na minder dan 10 minuten gaan we de bus uit en lopen we het laatste stukje met elkaar, 4 bussen vol, naar een oud huis van 3 verdiepingen waar een van de beroemdste nachtclubs gevestigd is. Vroeger was het een antiekwinkel, maar later is het omgebouwd tot dansgelegenheid annex sambanachtclub.
Om naar binnen te komen moest iedereen persoonlijk aangemeld worden met onze Costakaart. Dat duurde voor zo’n 150 man een eeuwigheid en stonden we allemaal buiten te wachten tot iedereen binnen was. Eenmaal binnen zagen we 2 muzikanten en 1 zangeres op een klein podium staan. De liedjes die we hoorden met een enorm volume, was alles wat er aan show getoond werd. Wij zaten met ons vieren op de 1e verdieping met onze rug naar het gebeuren toe. De hele bovenverdieping was bezet door de Costa. We kregen allemaal 1 drankje, de rest moest je zelf betalen. Wij namen de cocktail Caipirinha, die smaakte prima. Jan nam er later nog 2. Van binnen stond het huis van onder tot boven met ‘antiek’, wat wij oude meuk noemen en in de kringloopwinkels kunnen vinden. De snack die we kregen, vonden we ook niet bijzonder. Willy en ik hebben er nauwelijks iets van op. Jan heeft nog mijn vlees opgegeten. Daarna hebben we beneden een plek gevonden, zagen we wat meer. Maar al een half uur voor tijd gingen Ruud en Willy vanwege de p…herrie naar buiten. Jan had nog zijn drankjes en wij zijn binnen blijven zitten tot er afgerekend moest worden. Weer in de rij, maar met Costamedewerking gingen we voor. Het was tijd om te vertrekken en zonder uitkaartje mag je er niet uit. Dat systeem was wel waterdicht.
Daarna de bus weer in en toen begon de rondrit door nachtelijk Rio, om half 10 tot 11 uur zijn we langs de stranden van Leblon, Ipanema en Copacabana gereden, als ook langs het Flamingopark en een groot binnenmeer, een Lago de ……. (weet ik even niet meer). Je zag bar weinig in het donker. Wel fijn was dat er weinig verkeer op de weg was, want ondanks de 8 miljoen inwoners is het ’s avonds heel stil op straat. Op de terrassen langs de stranden, aan de hotelkant, was het wel druk, dat zag er gezellig uit. We hadden 1 fotostop langs het strand, waar je er even uit mocht. Er werd steeds wel gehamerd op veiligheid. Alle 4 de bussen bleven bij elkaar. Het verblijf in de nachtclub had een half uur langer geduurd dan oorspronkelijk de bedoeling was en daardoor ging de rit over de lange brug, van 14 km niet door. Weer een verandering van de planning en weer een teleurstelling erbij.
Na afloop zijn wij meteen naar de hut gegaan en hebben wij nog buiten op ons balkon even nagezeten. Ik heb mijn boek nog even gepakt en zo werd het al snel toch nog half 2 voor ik in bed lag.

9-3-2023 Rio de Janeiro

2e dag in Rio. Vandaag hebben we de excursie van het schip naar de Suikerberg, Sugarloaf en een rondrit langs weer de 3 stranden en de binnenstad.
Eerst even wat geschiedenis van Brazilië voor ik de excursie beschrijf. Die begint bij elke uitleg bij de verovering door de Portugezen in 1502 in Rio de Janeiro. Over de first natives, de indianen, horen we helemaal niets. Die doen blijkbaar niet mee. Amerigo Vespucci komt hier in de baai in januari 1502 aan land en hij denkt dat hij aan de mond van een rivier beland is. Vandaar de naam : rivier van januari dus Rio de Janeiro. Maar het is een schitterende baai met een mangrove oever. De eerste haven is nog steeds zichtbaar, maar inmiddels is er veel land gewonnen op de zee om de stad ruimte te geven om huizen te bouwen en wegen aan te leggen.
De Portugezen hebben hun claim nog tot 1565 moeten verdedigen tegen de Fransen en de Nederlanders die er ook een oogje op hadden. Verder naar het noorden langs de kust hebben de Nederlanders in 1624 kans gezien om voet aan grond te krijgen in Recife, waar ze tot 1654 hebben kunnen regeren. Nog steeds is de naam Maurits er een bekende naam. Het werd een vrijplaats voor mensen die om hun godsdienstvervolging moesten vluchten. De Republiek was heel tolerant tegenover andere godsdiensten en Recife was een uitwijkplaats geworden met name voor de Joden die vluchten uit Spanje voor de reconquista en de inquisitie. In 1654 had Portugal weer de macht in Recife terug en kregen de inwoners die weg wilden 3 maanden de tijd om hun biezen te pakken. Zij vluchtten weer en nu naar een andere Hollandse kolonie, namelijk Nieuw Amsterdam, het latere New York.
Dat de Fransen ook nog even in Rio geweest zijn, herinnert nog de naam van een Fransman Leblon die er een groot stuk land had, daar waar nu de rijkste wijk van Rio gevestigd is met grondprijzen van 10.000 euro per m².
Er zijn voor de suikerplantages wel 10 miljoen slaven vanuit Afrika hier in Rio in die oudste haven aangekomen. Suiker is nog steeds het belangrijkste landbouwproduct van Brazilië, gevolgd door koffie.
Toen in 1808 Napoleon eerst Spanje bezet had en richting Portugal optrok, nam de koning Pedro I de wijk met zijn hele hofhouding en regering naar Rio en zette hier zijn koninkrijk voort. Hij is hier ook niet meer weggegaan, zijn zoon Pedro II en kleindochter Isabel zijn hier geboren en hebben van hieruit Portugal geregeerd. Isabel heeft hiervandaan de slavernij afgeschaft, pas in 1888, voor zover ik de uitleg begrepen heb. Rijkelijk laat, vandaar dat ik aarzel om dit jaartal door te geven.
In 1822 werd Brazilië onafhankelijk met Pedro II als koning van dit land. In 1889 werd het land een Republiek met als 1e president een generaal aan het hoofd.
Het land is een bondsstaat. De staat Rio de Janeiro heeft 18 miljoen inwoners waarvan er 8 miljoen in de stad zelf wonen. Sao Paulo is de grootste stad met 20 miljoen en is de hoofdstad van de staat met 40 miljoen mensen. Het hele land heeft 215 tot 220 miljoen inwoners en heeft de 5e grootte qua oppervlakte na China, Rusland, Canada en de VS. En is lid van de onafhankelijke groep landen verenigd in de BRICS, Brazilië, Rusland, India, China en Zuid Afrika.
Nu over de excursie naar de Sugerloaf, genoemd naar de vorm van de opbergbekers, waarin de suiker naar de rest van de wereld werd uitgevoerd.
We hadden een hele bus voor maar 11 personen, dus konden we bij de rondrit steeds aan de goede kant gaan zitten. Bovendien had onze gids niet zoveel om te bewaken. Wel was er de Zweedse dame in de elektrische rolstoel weer van de partij, net als op St. Helena. Er waren hier voldoende voorzieningen voor rolstoelers en dergelijke.
De toer naar boven ging in 2 etappes met 2 kabelbanen achter elkaar die steeds 3 minuten duurden. Boven op de berg heb je inderdaad een fantastisch uitzicht over heel Rio. De foto’s laten dat wel zien. Daarna volgde de rondrit langs de stranden, nog een keer. Nu konden we de zandkastelen wel goed zien en op de foto zetten. In de wijk Leblon, trouwens, zijn alle gebouwen omgeven door hekwerk, dat om de daklozen niet de kans te geven om in de portiek te gaan liggen en ook tegen inbraak.
Om half 2 waren we weer terug bij de terminal. Toen we uit de bus stapten, werden we bijna bevangen door de hitte, zeker tegen de 40 graden. Geen temperatuur om er nog uit te gaan, wat ik eigenlijk eerst nog wou. Er stopt namelijk voor de terminal een tram en daar kunnen 60+ers gratis mee meerijden. Dat had ik nog wel gewild. Gewoon naar het eind en weer terug naar het andere eind en dan weer uitstappen. Maar gezien de hitte en het feit dat we al om half 5 weer aan boord moesten zijn en ik toch ook nog niet helemaal fit was en we ook eerst nog wilden lunchen en Jan sowieso niet meer weg wilde, zag ik van dit voornemen af.
Om 5 uur precies voeren we weg en ook dat was weer een heel aardig gezicht, vlak langs de admiraliteit met een oud fort met heel veel kanonsgaten erin.
De show, een videofilm van het eerste segment van de cruise hebben we overgeslagen. Na het diner zijn Renata en ik nog wel naar dek 9 bij het zwembad gegaan, waar de Braziliaanse party aan de gang was. Dit was weer zo’n fantastische show van de dansers, het animatieteam (verkleed in sambakleren) en de band en zangers van het schip. Daarna was het vrij dansen met nog steeds die geweldige muziek. Renata en ik hebben het er tot half 12 uitgehouden, ik zwijgend want sinds gisteravond na de nachtclub waar je moest schreeuwen naar elkaar, ben ik vandaag mijn stem kwijt. Wel zo rustig, ik weet het.
Dit is het eind van week 9. Nu hebben we weer 2 zeedagen voor we in Buenos Aires aankomen. Daarover meer in week 10.

Week 10

10-3-2023 Op zee

Het is weer een zeedag. Gisteren hebben we om 5 uur de haven van Rio verlaten en de hete stad achter ons gelaten. Het was weer mooi wegvaren tussen de eilanden door. We hebben nu de helft van de cruise er op zitten en het verveelt nog steeds niet. We maken wel geen spannende dingen mee, maar zien toch wel wat moois van de wereld aan de andere kant van Europa. Wij vinden het fantastisch. Vanmorgen om kwart voor 10 ben ik weer naar een lezing van Franco Alvisi geweest, over Argentinië en Buenos Aires in het Duits. Daarna ben ik het verslag van week 9 gaan afmaken en tegelijkertijd Jan gezelschap gehouden in de Grand Bar. Om kwart over 1 was ik pas klaar. Tijd voor de lunch. Het speciale buffet voor op zeedagen was vandaag : fruit. Mwah, ik ben voor een beefburger zonder brood en een patatje gegaan en Jan voor wat bieflapjes en spinazie. We gaan steeds minder eten.
Mijn verkoudheid is nog steeds niet over en dus wordt het weer niet bridgen. In plaats daarvan loop ik een paar rondjes op dek 3, even samen met Willy, die ook nog niet fit is vanwege de verkoudheid. Het gaat lekker met ons. De mannen verstoppen zich voor ons en doen hun eigen ding. Wel gaan we samen theedrinken.
De show wordt gegeven door de dans- en acrobatengroep Action Street. Die geven een wervelende dansshow met veel gooi- en smijtwerk ten beste. Ziet er allemaal even kunstig en gelikt uit.
Het is gala en dus staat er kreeft en beef tenderloin op het hoofdmenu. Ik sla de voorgerechten over en neem als voorgerecht de kreeft en als hoofdgerecht de beef en dat kan allemaal. Daarna een lekker toetje en de maaltijd zit er weer in.
Dan gaan we naar de Grand Bar met Renata en Albino om naar het bal der Officieren te gaan kijken. Alle officieren moeten aantreden en ze worden door ons ten dans gevraagd. De kapitein en zijn vrouw openen het bal en dan volgen er 5 dansen die de officieren moeten doorstaan. Je ziet hier en daar een ongelukkig gezicht, want het valt niet mee als je niet kan dansen om dit verplichte nummer mee te moeten maken. Dan is het klaar en trekt de kapitein, Nicola Alba, 11x een lootje uit een doos. Dit keer zijn de prijzen door de fotowinkel gegeven, namelijk een kortingsbon van 40 euro bij aankoop van het herdenkingsboek van de hele cruise, ter waarde van 270 euro. Je moest al wel de afgelopen week wat gekocht hebben bij de fotoshop om zo’n lootje te verkrijgen. Mag dit een sigaar uit eigen doos genoemd worden? Bovendien kan je 50 foto’s in het boek laten plaatsen en volgens Jan moet je die ook nog betalen. Lijkt mij wat overdreven, maar het kan. Na deze loterij zijn wij alle vier naar de hut gegaan. Inmiddels was mijn verkoudheid op mijn rechteroog geslagen en leek ik met een doekje voor dat oog net een piraat. Met goed spoelen moet het toch overgaan. En nog maar wat paracetamolletjes slikken, die hebben we voldoende bij ons. Ze zijn ook al door andere mensen aangeboden, erg aardig weer.

11-3-2023 Op zee

Vanmorgen zat inderdaad mijn oog dicht. Jan schrok, hij had me gisteravond niet zo goed bekeken, denk ik. Maar met het uitwassen van het oog ziet het er allemaal al stukken beter uit. Nog maar een dagje rustig aan doen. We maken al plannen voor als we morgen aankomen. We hebben alleen ’s avonds een excursie naar een tangotent, met eten erbij. Dus de hele dag kunnen we de stad in. Het is wel zondag, maar er zal vast wel genoeg te doen zijn.
Nu is het bijna 12 uur en ga ik maar eens bij Jan kijken, waar??? In de Grand Bar.
Na de lunch ben ik gaan whirlpoolen, heerlijk om even helemaal te relaxen. Daarna zijn we samen naar de lezing van Franco Alvisi gegaan, nu in het Engels. Kan Jan zelf eens kijken wat er allemaal te doen en te zien is.
De show van vanavond is een tangoshow, gegeven door een Argentijnse dansgroep. Die show was fantastisch. Die wilde ik nog een keer zien, om 9 uur. Maar dan zitten wij te eten. Dat hebben Jan en ik dus anders opgelost. Wij zijn om 8 uur een pizza gaan eten en konden zo om 9 uur weer de show gaan bewonderen. Ruud en Willy wilden dit niet, want we gaan morgen ook in de stad een tangoshow bezoeken. Maar het was zo goed, dat wij hem nog een keer wilden zien.
Daarna hebben we de avond afgesloten met Renata en Albino.

12-3-2023 Buenos Aires

We komen om 9 uur aan en het is al lekker warm, over de 30 graden. We gaan om half 11 met ons vieren op pad. We nemen een taxi naar het kerkhof La Recoleta, waar Evita Duarte Peron begraven ligt. Ze was van eenvoudige komaf, maar had tijdens een sportevenement haar toekomstige man, Peron ontmoet en begaf zich sindsdien in hogere kringen, tot aan de regering toe. Toch bleef ze altijd voor het arme deel van de bevolking opkomen, zo wordt ze als zodanig nog steeds vereerd. Ruud en Willy hadden in 2010 het graf niet bezocht (zij waren met een excursie naar de watervallen van Izuagu gegaan) en dus hebben wij het dit keer samen nog een keer gedaan. In de ochtend, dan is het nog niet zo heet en druk. Het kerkhof is op zich al een bezienswaardigheid, want je ziet als het ware allemaal stenen huizen in allerlei bouwstijlen, classisistisch, art deco, enz. Het graf van Evita Duarte (haar meisjesnaam) is totaal in zwart marmer uitgevoerd, ziet er eenvoudig uit. Na een rondwandeling hier op het kerkhof hadden we het wel gezien en hebben we buiten weer een taxi genomen naar ons volgende doel, een tot grote boekenwinkel omgebouwd theater, El Ateneo Splendid genaamd. Hier hebben we ook iets genuttigd.
Daarna zijn we verder te voet gegaan, eerst richting de grootste en breedste boulevard ter wereld, de avenue van de 9e juli, en verder naar het theater en de piramide op het midden van de boulevard. Het is al heel warm en het wandelen is een kwestie van doorzetten inmiddels. Maar we hebben nog 2 doelen, namelijk de kathedraal waar de Paus gewerkt heeft als aartsbisschop en het Plaza de Mayo waar de dwaze moeders jaren lang elke donderdag rondgelopen hebben om te vragen waar hun zonen en mannen gebleven zijn tijdens de dictatuur. De kathedraal ligt ook aan dit plein, dus hebben we ons doel bereikt. Ook aan dit plein ligt het rode paleis, het regeringsgebouw met het balkon waar Evita haar toespraak hield. Jan en Ruud hebben nog even rondgelopen voor de broodnodige foto’s, maar Willy en ik waren er klaar mee en zijn bij een mooi café, Pertutti, naar binnen gegaan, de koelte in. Daar hebben we een heerlijk drankje genomen. Toen was de middag voorbij en zijn we met een taxi terug gegaan naar het schip. We hoefden de voetgangerszone Florida niet op te gaan, want hier op zondag zijn echt alle winkels dicht. Alleen de snoepwinkels zijn open en de boekwinkel trouwens. Maar het is niet zo dat in deze miljoenenstad er winkels open zijn, zoals bij ons op zondag. Het is hier echt nog een rustdag, ook in de stad met het verkeer is het rustig.
De stad is heel schoon en netjes, vol met groen (goed bijgehouden en gemaaid) en bomen en parken en beelden. Op het trottoir zie je hier en daar de danspassen van de tango ingemetseld, zie foto later. Het openbaar vervoer is veelvuldig met bussen aanwezig, wel 250 bussen rijden er rond.
Buenos Aires heeft een bevolking van 8 miljoen mensen en is gewoon een wereldstad. Ook hier begint de geschiedenis in 1506 met de landing van Spanjaarden die er de rivier de Rio de la Plata opgevaren waren en dachten hier zilver te vinden. Het was een metaal dat er op leek. Het echte zilver moest uit Paraguay gehaald worden en dat kon via een zijtak van de rivier die helemaal tot in dat land vloeit. Maar er werd toch een fort en een kleine nederzetting neergezet. Daarna werd de plek voor tientallen jaren verlaten, met achterlating van het vee, koeien. Toen ze later terugkwamen, zagen ze tot hun verbazing dat het vee enorm toegenomen was. De omstandigheden waren dus gunstig om vee te houden en dat was het begin van enorme veehouderijen op de pampa’s en de vleescomsumptie zoals die nu genuttigd wordt hier. De bbq’s worden asado’s genoemd en dan eet je enorme stukken vlees, dat overheerlijk is, meestal biefstukken of halve kippen of zo. Zie foto later. Toen eenmaal bekend werd, vanaf de 18e eeuw ongeveer, dat je hier in Argentinië fortuin kon maken met landbouw of veeteelt of tussenhandel daarin, kwamen er uit Europa veel immigranten aan, voornamelijk Spanjaarden, Italianen, Duitsers, Fransen en Oost-Europeanen, Joden verdreven door de voortdurende pogroms in de steden in Polen, Rusland, Oekraïne enz. Ook kwamen er inwoners van het Ottomaanse rijk, Turken genoemd, maar dat konden ook wat nu Libanezen, Syriërs, Grieken of wat dan ook zijn. Slaven zijn hier nooit ingevoerd, want er waren geen suikerplantages of iets dergelijks. De enige donkere mensen hier waren gevluchte slaven uit het zuiden van Brazilië. Tot in de 20ste eeuw, tot de 1e w.o. toe kwamen er veel immigranten aan, voornamelijk arme mensen die huis en haard verlaten hadden om hier hun geluk te beproeven. In de eerste haven, La Boca genoemd, kwamen uiteraard ook de zeelui aan. De huizen werden geverfd met de verf van de schepen en kregen zo allerlei kleuren. De vlag van het nieuwe land of vooralsnog territorium werd gekozen door die van het eerste schip het beste wat binnenliep, dat was er een uit Zweden, dus werd het geel met blauw. Nu nog is de vlag blauw met wit gestreept met de gele zon in het midden.
De Italianen die uit Genua aankwamen, waren daar vertrokken uit La boccadasse, een klein vissersdorpje toen met een strandje en allemaal gekleurde huizen, nu nog steeds als buitenwijk nu van Genua. Het kan zijn dat de wijk La Boca hier naar verwijst. Buenos Aires trouwens heeft geen stranden, want het ligt aan de rivier 5 uur rijden verwijderd van de Atlantische Oceaan. De badplaats is Punta del’Este, het is de mondaine badplaats, het Miami van Argentinië, direct aan de Atlantische Oceaan gelegen. Hier zijn de stranden van BA.
Argentinië werd zelfstandig in 1820, eigenlijk tegelijkertijd ongeveer met alle andere Spaanse koloniën, vanwege de bezetting van Spanje door Napoleon. Het ene land was wat sneller dan het andere, maar Spanje was wel in 1 klap van al zijn koloniën af. Dit Argentinië was toen nog niet zo groot als nu, want heel Patagonië was nog niet veroverd. Hier woonden de inheemsen als nomaden die in heel Patagonië rondzwierven. Er was ook nog geen grens met Chili. Het zuidelijkste punt heette trouwens Vuurland en is een eiland. In 1879 heeft generaal Roca heel Patagonia voor Argentinië onderworpen en veel Indianen uitgemoord. In 1881 werd het grensverdrag met Chili gesloten over welk deel nu Argentijns werd en welk deel van Chili. Heel Patagonia is meer dan 1 miljoen vierkante km groot en er wonen 2 miljoen mensen. Maar hierover meer in Puerto Madryn op donderdag de 16e.
Om half 5 waren we terug op het schip, helemaal bezweet en moe van de hitte, inmiddels was het wel 37 graden geworden. Om kwart over 7 werden we in de disco verwacht voor onze excursie naar een tangoshow, bij Señor Tango. Er zat een diner bij inbegrepen. Het eten, een enorme biefstuk, was fantastisch. De show daarna was ook aardig, maar zeker niet mooier dan die op het schip. Wel het begin met de opkomst van 2 paarden op het toneel. Maar goed, de show is in het verleden ook door Maxima en W.A. en Beatrix bezocht, we zaten er dus in koninklijk gezelschap. We waren pas na middernacht thuis.

13-3-2023 Buenos Aires

Om kwart over 8 staan we al weer paraat voor de stadsrondrit, die van het schip. Nu gaan we weer naar de Plaza de Mayo. Hier krijgen we een half uur, wij besteden dat aan een bakkie koffie bij Pertutti. Ruud en Willy lopen nog rond om foto’s te maken van de mooie Europese gebouwen die je hier overal ziet. Je waant je af en toe gewoon in Parijs. Daarna is de volgende stop La Boca en ook hier krijgen we een half uurtje. Uiteraard worden we meteen een souvenirshop in gebracht, maar wij liepen al snel de wijk in. Het is nu een toeristische attractie geworden, een soort openlucht kunstgalerie met enorm veel terrassen. Alleen om maandagmorgen waren die nog leeg, het was er rustig, op alle bussen van de Costa na. Dit was een erg leuke stop, hadden we best wat langer willen verblijven en zo van een terrasje gebruik kunnen willen maken. Daarna reden we door de stad van zuid naar noord, langs de mooie groene boulevards naar de begraafplaats. Ook hier komen weer alle bussen tegelijk aan. Je kon wel de begraafplaats op, maar moest dan de bus verder laten gaan. Gelukkig hadden wij die gisteren al in alle rust bezocht. We zijn met de bus mee terug gereden naar het schip. Eenmaal aangekomen zijn we gaan lunchen en daarna terug gegaan naar de terminal voor het razendsnelle internet daar. Na overleg met neef Ruud heb ik daar voor hem een voetbalshirt van de ploeg LaBocajuniors gekocht, daar waar Maradonna ooit begonnen is met zijn voetballoopbaan. Het is heel heet en niet te doen om weer de stad in te gaan voor nog een bezoek aan een museum, wat ik eigenlijk wel gewild had. Hier loop je dan in ieder geval koel binnen. Ik had ook al een museum uitgezocht, nl. dat over Latijns-Amerikaanse kunst, MALBA genaamd met de afkorting in hoofdletters. Het is er niet van gekomen.
Renata en Albino hadden een excursie in de stad met shopping en een lunch. Hier is Renata met inkopen helemaal los gegaan voor haar kleinzoon en alle andere familieleden en aanverwanten. Hier in Argentinië zijn er veel mooie winkels en het is er niet duur. Ze heeft haar slag geslagen na lang wachten de hele reis al. Volgens Albino moet er straks een extra koffer aangeschaft worden voor alle cadeautjes voor iedereen. Gelukkig voor hen hebben ze in Savona alleen maar een taxi nodig om thuis te komen. Ze zijn er al na een goed half uur rijden.
Om 7 uur voeren we weg. Dit keer hebben we van het buffet gebruik gemaakt en zijn daarna de hele avond op het achterdek blijven zitten, het was nog gewoon heel zwoel weer. En we hoefden alleen maar de Rio de la Plata af te varen tot aan de monding waar Montevideo ligt, onze volgende stop.

14-3-2023 Montevideo

We komen pas om 9 uur aan, met 1 uur vertraging, omdat het op de rivier heel druk was en we vaart hadden moeten minderen. Ook de excursies beginnen daarom een half uur later en de onze dus pas om kwart voor 10. Een rustig begin van de dag.
Uruguay was een onderdeel van de Spaanse kolonie Argentinië . Montevideo ligt aan de noordkant van de monding van de rivier Rio Plata en begon als een fort op het schiereiland om het bezit tegen de aangrenzende Portugezen te verdedigen. Toen in 1820 Argentinië zelfstandig werd, was het noordelijke deel nog steeds Argentinië. Maar dat beviel blijkbaar de bevolking of de generale staf niet, want in 1830 werd het een zelfstandig land, Uruguay genaamd met de hoofdstad Montevideo. Het land heeft bloedige opstanden en revoluties gekend, tot aan dictaturen toe. Maar nu al zo’n 40 jaar is er een democratie met vele hervormingen op het gebied van de gezondheidszorg, onderwijs en de regeringsvorm in totaal. Het is een baken van rust in het roerige Zuid-Amerika, waar de banken dusdanig solide zijn dat het land als het Zwitserland van de regio gezien kan worden waar ook Argentijnen (met hun torenhoge inflaties) en Brazilianen hun geld veilig kunnen wegzetten.
Het land is 4x zo groot als Nederland en heeft maar 3,4 miljoen inwoners, waarvan de helft in de hoofdstad woont. Het kampt met bevolkingskrimp en is op zoek naar immigranten. Op dit moment komen er veel Venezolanen en Colombianen het land binnen en die kunnen meteen aan het werk. Hun cultuur en taal verschilt niet en een vangnet is er niet, dus meteen aan het werk en dat is er in overvloed. De laatste jaren komen er ook Nederlandse boeren om er boerderijen te kopen en er vleeskoeien te houden. Dit komt goed uit, want ook hier is men gek op vlees in grote hoeveelheden. Het is ook niet moeilijk om je hier te vestigen, men is meer dan welkom. In de hoofdstad zijn er voor de van oorsprong verschillende bevolkingsgroepen eigen ziekenhuizen en scholen, zoals daar zijn Duitse, Italiaanse, Franse, Hebreeuwse en ook Nederlandse scholen en Duitse en Hebreeuwse en Italiaanse ziekenhuizen. Het is ook logisch, want de grote immigratie vanuit het arme Europa kwam pas laat op gang en men wilde graag in de eigen taal behandeld worden, dat is ook het effectiefste. Gezondheidszorg en onderwijs, tot aan de universiteit toe zijn gratis. Er zijn publieke en privéscholen.
De gids van onze rondrit is een Amerikaan, die hier als leraar geschiedenis en Engels gewerkt heeft. Hij heeft alle jaartallen paraat, te veel voor mij om te onthouden, wel interessant om de ontwikkeling van het land te leren kennen. We beginnen onze rondrit op het Plaza de l’Indenpencia, het Onafhankelijksplein. Hier staan, wat onze gids het Witte Huis noemt. Hier woonde tot aan de dictatuur van 1974 tot 1985 de president. De dictatuur verhuisde van plek naar 5 km verder op en nu is het gebouw een museum geworden. Ook aan het plein ligt het operahuis en nog een paar imposante gebouwen. Uiteraard staat er ook een standbeeld van de generaal die voor de onafhankelijkheid gevochten heeft, generaal Artigas. Deze revolutie duurde van 1811 tot aan 1828, waarna de grondwet in 1830 onderschreven kon worden. Deze grondwet hebben we kunnen zien in het Congresgebouw. We waren het eerste schip na de pandemie dat dit gebouw hebben kunnen bezoeken. Hier vergadert de 1e en 2e kamer, dat wil zeggen nu nog symbolisch, want de echte kantoren zijn in het moderne gebouw er vlak naast gelegen. Het gebouw is prachtig, er zijn 19 soorten marmer uit eigen land gebruikt om het gebouw neer te zetten. Er zijn 2 Italiaanse architecten aan te pas gekomen om het te ontwerpen en te bouwen. Veel gebouwen trouwens zijn door Italianen en Fransen ontworpen. Foto’s laten zien hoe mooi het gebouw van binnen is.
Dan rijden we door mooie buitenwijken met aardige huizen en stoppen op een uitkijkpunt waar je langs de hele baai de stad en het lange strand kan zien liggen. Montevideo is niet zo’n wereldstad als Buenos Aires. Er is maar weinig hoogbouw en nogal wat gebouwen en huizen zien er wat grauwig uit. Wel zijn er straten met aan weerskanten bomen die in de hete zomer verkoeling brengen en de stad wordt omgeven door parken. Er is in dit vlakke land ruimte zat.
In het havengebied, waar het oudste gedeelte van de stad ligt met kleine straatjes en veel winkeltjes en terrasjes, zoeken wij na afloop van de toer de overdekte markthal op. Deze hal staat vol met restaurants waar je een asado vleesgerecht kan bestellen, zo’n enorme steak van de bbq. Hier gaan we zitten en laten het ons lekker smaken. Na afloop lopen we nog even buiten rond, maar het is toch wel erg warm, 35 graden in de schaduw en we zoeken dan ook de koelte van het schip op. Naast ons aan de kade ligt de Favolosa, een ander Costaschip. Dat vaart hier weekcruises langs de kust tot aan Rio en weer terug. Aan het eind van dat seizoen steekt het over naar Savona of verder noordelijk naar Amsterdam. Wij gaan er op naar Groenland en IJsland op 9 juli.
Ook vanavond gaan we niet naar de show en beleven we het wegvaren weer op het achterdek totdat we ergens op dek 2 kunnen gaan zitten tot we aan tafel kunnen.
Na nog natafelen met Renata en Albino, waar Albino tot Jan zijn verrassing aan een grote ijscoupe zit, is het tijd om naar bed te gaan, voor de mannen. Renata en ik gaan nog de Grand Bar is voor wat reuring. Half 11 vinden wij toch wat vroeg om al te gaan slapen. Jan nam trouwens ook meteen zon grote ijscoupe. Goed voorbeeld doet goed volgen, zullen we maar zeggen.

15-3-2023 Op zee

We hebben gelukkig weer een zeedag, waarop ik veel van het bovenstaande kan vastleggen. Helaas niet alles, dat moet dan maar na Puerto Madryn van morgen.
S Middags zijn we weer gaan bridgen. Beide zijn we vrij van verkoudheid en dus kunnen we weer aanschuiven, vinden we zelf. En we waren ook nog succesvol door als 1e te eindigen. Het ging gesmeerd vandaag. Na afloop hebben we in de hut meteen onze 2e clubfles Ferrarichampagne opengemaakt om het te vieren.
Dan op naar de show van 3 operazangeressen die we ook al op de Toscane gezien hebben. Zij geven een show van opera gemixt met popmuziek ten beste. Het is uiteraard allemaal wel erg hoog, sopranen, maar toch wel spectaculair vinden Jan en ik. De show duurt een uur, inclusief een toegift dit keer. De groep heet Appassionata en is van oorsprong Italiaans.
Na het diner nemen we weer een bakkie me Renata en Albino, d.w.z. de mannen weer een ijscoupe met 3 bollen en Renata en ik een café macchiato, de kleinste koffie die er is.

16-3-2023 Puerto Madryn

Vandaag is Patagonië aan de beurt, we komen in Puerto Madryn aan. Hier was tot aan het eind van de 19e eeuw weinig te beleven. Het grensverdrag met Chili stamt uit 1881 en vanaf dat moment is dit gebied officieel van Argentinië. In het begin van de 20ste eeuw zocht met hier naar geschoolde schapenhouders in Europa. Hier hadden Schotse boeren van de eilanden wel oren naar, want hier was het ook maar kommer en kwel. Er gingen wel 200 boeren en knechten naar Patagonië en die konden hier op de boerderijen aan de slag. Ook uit andere delen van Europa kwamen er immigranten aan. Onze gids vertelde dat er Welshmen aankwamen als eerste en de haven de naam naar een kasteel uit hun geboortestreek noemde, namelijk Madryn. Vele zijn gebleven, ook de Schotten keerden niet naar St. Lewis terug.
Puerto Madryn ligt aan een beschutte golf, de Golfo Nuevo, een mooie baai waar de koude golfstroom van Antarctica van invloed is. Waar we heen gaan ligt op het schiereiland Valdès en dan aan de noord-oost kant er van. Dit hele schiereiland is een natuurreservaat, je moet er dus voor betalen en toestemming krijgen om er binnen te rijden. Dit alhoewel 95% van het gebied in particuliere bezit is van schapenboeren. Aan de noordkant van de landengte, de toegang tot het gebied, ligt ook een baai, de Golfo San José. Hier is de golfstroom vanuit Brazilië van invloed. De temperatuur van het water scheelt zeker meer dan 10 graden.
Aan de Golfo Nuevo baai, maar wel op het schiereiland ligt 1 stad, namelijk Punto Piramide , waar je van juni tot december 100% zeker de Southern Right Walvissen kan zien. Hier zijn ook hotels, restaurants, benzinestations en servicepoints.
Patagonië is een droog en kaal gebied. Er groeien geen bomen, alleen struiken en het waait er altijd. Er staan dan ook dichtbij de stad heel wat windmolens. Vanuit de Andes wordt er elektriciteit van witte steenkool aangevoerd. Sinds de 70er jaren staat hier een aluminiumfabriek die op goedkope stroom draait, net als in IJsland trouwens. De bauxiet wordt vanuit Australië aangevoerd en de broodjes aluminium weer teruggebracht voor verdere verwerking.( De aluminiumfabriek in Delfzijl is failliet verklaard. Ligt dit aan de hoge stookkosten nu het goedkope gas uit Groningen niet meer voorradig is? Of lag het aan wat anders? ).
Wij gaan op pad om de pinguïns en de zeeleeuwen te bezoeken. Het is wel 2 uur rijden heen en 2 uur terug, gedeeltelijk over gravelwegen, maar je moet er wat voor over hebben om iets bijzonders te zien. Ook krijgen we een lunch op een schapenranch (San Lorenzo genaamd) voorgeschoteld, ook een asado (bbq) genaamd.
Over de asado kan ik niet juichen, het vlees was meer bot dan wat anders, maar de empanada’s waren heerlijk, zo ook de salade en de wijn en ook de stukjes kaas, cervelaat en chorizo en het toetje: crême Catalaan.
Daarna rijden we naar de kust. De kolonie pinguïns is enorm, wel 600.000 stuks verblijven er hier. Deze pinguïns wonen in Zuid Brazilië. Ze komen alleen hier om hun eieren te leggen en de jongen groot te brengen, daarna gaan ze weer terug naar Brazilië. In september komen de mannetjes eerst. Zij zoeken een nest uit, maken het schoon om hun vrouwtje te kunnen ontvangen. Dan legt zij 2 eieren en die broeden ze om beurten uit. Ook het voeden doen ze om en om. Als de jongen 3 maanden oud zijn en uit de rui, zijn ze volwassen en moeten ze het alleen zien te rooien. Als het paartje inderdaad 2 eieren heeft uitgebroed, willen ze het nog wel een seizoen proberen, anders kiezen het volgende jaar een andere partner. Begin april is de kolonie hier verlaten tot half september. Alle pinguïns gaan alleen terug naar Brazilië, niet in groepen of samen. Blijkbaar weten die jongen dan ook al waar ze naar toe moeten.
Na deze rondwandeling van 3 kwartier hebben we het gezien en rijden we door naar waar de zeeleeuwen liggen aan het strand. Die kunnen we van boven af bekijken. Er is een pad bovenop een duintop aangelegd en daarvandaan zijn ze goed te observeren. Veel kleintjes spelen in het water, erg leuk om te zien. Hier zijn alleen moeders met jongen. Er zijn wel orka’s in de buurt, die wel graag zo’n klein leeuwtje lusten, maar we hebben er niet 1 kunnen spotten. Die springen trouwens zo de kant op om hun prooi te pakken. Dagelijks komen er een paar mensen met klapstoelen en een koelbox zitten om de orka’s te zien en de beste foto te kunnen maken. Het is dus zeldzaam om zo iets te zien. Wij zagen niets. Ruud had hier trouwens nog een praatje gemaakt met een echtpaar met 2 kinderen van 8 jaar, die al vanaf juli onderweg waren, eerst in Azië en nu vanaf Buenos Aires met hun camper door Zuid-Amerika trekkend. De school en het werk wordt allemaal online afgehandeld, net als tijdens de pandemie. Dit geeft ook nieuwe mogelijkheden, zo zie je maar.
Dan is het tijd om weer naar de stad terug te gaan, weer ruim 2 uur rijden. Eenmaal aan boord hebben we geluk, want dan begint het te regenen. Wij hadden aan de kust heel mooi weer.
Weer aan boord willen we op ons balkon het wegvaren meemaken totdat we de baai uit zijn. Dat is wat te veel gevraagd, want het wordt koud en het gaat regenen. Dan maar lekker binnen zitten en een beetje uitrusten van de toch wel vermoeiende reis. Om 8 uur gaan we samen in de gelateria een kopje koffie drinken tot het tijd is om aan tafel te gaan. We zijn weer een beetje bijgekomen. Na het diner wil Albino naar dek 3, waar bovengenoemde ijszaak is. Hier neemt hij en dus ook Jan weer een enorme ijs. Ik vraag een lepeltje en eet een beetje mee. Dan trekken de mannen zich terug, willen gaan slapen, maar wij Renata en ik gaan het schip in. Het is feest in het Atrium, retromuziek uit de 60-er en 70-er jaren. Erg leuk en we doen lekker mee met het dansen. Om half 12 is het ook voor ons tijd om de hut op te zoeken. Zo zit deze week er ook weer op. Er volgen nu 2 zeedagen voor we op het zuidelijkste puntje aankomen, in de stad Ushuaia. Maar daarover meer in de volgende blog van week 11.

Week 11

17-3-2023 Op zee

De eerste van de 2 zeedagen om van Puerto Madryn naar Ushuaia te varen.
We hebben maar weer een waszak klaargelegd voor onze cabin steward. Die brengt de papieren zak dan naar de wasserij en na 1 dag zien we alles picobello weer terug opgevouwen in een papieren zak terug in de hut. Voor maximaal 25 stuks betalen we 19,99 euro. En 1 maal per cruise sector kunnen we een zak gratis laten wassen, dat noemen ze dan een Magic Bag. Die bag komt op 22 maart en dan hebben we wel weer genoeg om te laten wassen. Dat gratis wassen heb je alleen als je de meeste clubpunten hebt en de status van platinum bereikt hebt en dat hebben wij inmiddels.
’s Ochtends ga ik naar de lezing over Patagonië en Vuurland. Er kwam pas in 1881 een grensverdrag tussen Chili en Argentinië tot stand. Er is langs de Andes van boven naar beneden een rechte lijn getrokken. Dat is nog heel goed te zien op Vuurland, het eiland aan het puntje van Zuid-Amerika. Van het uiterste puntje van Argentinië is er een rechte lijn naar beneden getrokken tot aan iets ter linker zijde van Ushuaia aan toe. In 1881 woonden er hier alleen inheemse mensen, die hier al 6000 (!) jaar dit land bewoonden. Maar de regering in Buenos Aires had over deze nomaden niets te vertellen en wilde er ook niets mee te maken hebben. Om toch dit land te bevolken met van oorsprong Europeanen is men hier een gevangenis begonnen, net zoals Groot-Brittannië dat gedaan heeft met de VS en later met Australië om daar strafkoloniën van te maken. Zo ook hier op het zuidelijkste puntje van Vuurland. De gevangenen bouwden een spoorlijn om het hout wat ze moesten hakken afgevoerd kon worden naar zee en naar Buenos Aires. Deze gevangenis heeft tot 1947 bestaan. Ontsnappen had geen zin, want in de verste omtrek was er niets te bekennen om er naar toe te vluchten. Zo is Ushuaia dus ontstaan. De naam is een Indiaanse. Het volk dat hier al 4000 jaar voor Christus was neergestreken, heette het Onasvolk, van de kanovaarders. Ze leefden van de vangst van zeeleeuwen. Ze waren naakt op de bontvellen van de zeeleeuwen na. Toen de eerste Spanjaarden hier aan land kwamen, vonden ze hier dus deze, in hun ogen, grote, naakte mannen aan. Met het veroveren van het land en het meebrengen van besmettelijke en dodelijke ziektes zijn deze mensen successievelijk uitgestorven of ook wel uitgemoord. De laatste man is in 1976 gestorven. In Nederland wordt er meer actie gevoerd om de biodiversiteit te bewaken en te bewaren voor dier en plant dan hier in Vuurland (en ook in Patagonië) voor mensen.
Ferdinand Magellaan ontdekte in 1520 dit eiland en zag er allemaal rook van vuren op het land. Hij noemde het dus Land van de vuren oftewel Vuurland. Punta Arenas ligt aan de Straat Magellaan. Ushuaia ligt aan het Beaglekanaal, genoemd naar het schip waar Charles Darwin in zijn studententijd hier mee aankwam. Hij vond die bevolking maar een raar soort mensen, welk idee postgevat heeft bij de latere bewoners. Het was een respectloze misvatting van deze Darwin en uiteindelijk dodelijk voor die totale bevolking. Verder over Vuurland etc. na de excursies.
Na de lezing maak ik het blog van week 10 af. ’s Middags gaan we bridgen en dat gaat dit keer niet zo goed als laatste, we eindigen in de middenmoot. Dan is er tijd voor thee en een praatje met Willy die voorbij komt.
De show van vanavond is een geweldige dansshow van een nieuwe groep aan boord, genaamd Todes. Ze mixen hip-hop, jazz, breakdance en ballet. Het is fantastisch wat we te zien krijgen, wel modern voor ons oudjes, maar de zaal weet het enorm te waarderen, een staande ovatie volgt dan ook.
Vanavond gaan we meteen naar de Grand Bar met Albino en Renata. Ook Madeleine en Christophe komen bij ons zitten. Dit is een Frans stel dat ook vlak bij ons in het restaurant zit ’s avonds. Het werd erg gezellig. Jan en Albino bleven nog wat langer zitten. In de Grand Bar is er weer een spelletje voor de hele groep van half 11 tot 11 uur. Leuk om te zien altijd. Na afloop gaan Renata en Madeleine en ik even de dansvloer op. Het is wel grappig om te zien hoe we communiceren. Madeleine spreekt geen Italiaans, Renata geen Frans. Ik vertaal naar beide kanten. Dan komt er later nog een Duitse vrouw bij zitten, daar hebben Renata en Albino in Namibië een privé excursie mee gemaakt met nog een Frans echtpaar. Deze Duitse vrouw spreekt een paar woorden Italiaans en Frans en goed Engels en vertaalde in hun excursie steeds alle mededelingen etc. Met haar praat in ik in het Duits. Dit is dus de Europese gemeenschap in optima forma. Leuk om mee te maken, vind ik dan.

18-3-2023 Op zee

Weer een zeedag. Voor vanmiddag hadden we een uitnodiging voor een high tea van de Costa Club om 4 uur. Maar er is ook weer bridgen en ik aarzel tussen deze 2 activiteiten. We kiezen voor kaarten en dat was achteraf een foute beslissing, want dat ging erg slecht en de high tea was dit keer uitzonderlijk goed hoorden we van Jan en Madeleine. Spijt dus als haren op ons hoofd. Maar ja, het is gebeurd.
De show wordt weer verzorgd door de 3 sopranen, ‘Appassionate’ genaamd. Ze kunnen heel goed zingen en de liedjes die ze brengen, slaan ook wel aan. Wij kunnen het wel waarderen.
Na het diner zoeken we Renata en Albino op in de ijszaak op dek 3 en zien daar Albino achter een groot ijsje zitten. Daar heeft Jan ook wel oren naar. Renata en ik nemen er ook eentje voor de afwisseling. Daarna gaan de mannen naar de hut en wij naar de Grand Bar. Maar ik maak het niet al te laat, want morgen komen we in Vuurland aan.

19-3-2023 Ushuaia

Al om 8 uur komen we aan in Ushuaia. Vandaag hebben we een excursie naar Lake Escondido, het verborgen meer vertaald. Onze excursie begint om 9.15 uur. We hebben een Duits/Engelse groep en onze gids spreekt dit ook allebei, alhoewel er alleen Engels en Spaans gegarandeerd is bij de gidsen. Maar onze gids is een Nederlander en die kan ook Duits spreken.
We rijden naar het oosten van het eiland en zien veel bossen en hoge bergen, max 1200 meter met besneeuwde toppen. Het is bijzonder dat je dit tot aan de zee toe ziet. De eerste stop is het verste weg, bij Lake Fagnano, een enorm meer waar we bij een Estancia uit de bus gelaten worden. Hier woont dus een gezin, waarvan de grootvader uit Duitsland in de 30-erjaren hier heen gekomen is om de post overal te bezorgen, ’s zomers te paard en ’s winters met de skies. Je moet je bij deze estancia, boerderij, niet al te veel voorstellen. De houten huizen met golfplaten daken liggen wel mooi vlak aan het meer. Je kan er een veredelde stacaravan huren om je hier helemaal terug te trekken van de wereld, geen tv, geen wifi, alleen puur natuur. Je kan hier vissen en wild kamperen.
Lang geleden, 70 jaar om precies te zijn, hebben een paar Canadese soldaten hier een kans geroken om geld te verdienen met de verkoop van beverbont. Het landschap lijkt erg op dat van Canada en daar was het beverbont erg gewild. Aldus introduceerden zij hier ook die bevers voor hun huid. Alleen zijn de weersomstandigheden niet zo koud en wordt het bont niet zo dik, dus minder waard. Bovendien is het sentiment over bont helemaal omgeslagen en wordt er al langer geen handel meer gedreven in bont. Maar er zijn hier geen natuurlijke vijanden, zoals vossen en poema’s, dus hebben die paar bevers zich inmiddels vermenigvuldigd tot een aantal van 70.000 en vormen ze een serieze plaag voor de natuur. Ze knagen de bast van de bomen, die dan afsterven. En vanwege het koude klimaat herstellen die zich maar heel erg langzaam. En de bevers bouwen enorme burchten in de rivieren en dammen zo deze af. Er zijn wel boswachters die ze hebben willen afschieten, maar daar was ook weer oppositie tegen. Op dit moment wordt er nagedacht over verdere bestrijding van de bevers ter bescherming van de bossen en de rivieren.
Even wat geschiedenis over het landschap. 25.000 jaar geleden lag er hier over het hele land een dikke ijslaag van wel 1200 meter. Er waren overal gletschers. Toen die begonnen te smelten, startte de groei van de bomen en planten. Over de opwarming van de aarde gesproken, daar kwam toen nog geen fossiele brandstof aan te pas. Ging zomaar vanzelf. Tot aan nu toe worden de gletschers nog steeds kleiner. Maar in de winter kan er nog geskied worden, meestal langlaufen. Dat gebeurt op bevroren veengebieden die er overal zijn. Deze vlaktes zijn in de winter bedekt met een laag sneeuw. Dan komen de Argentijnen vanuit het noorden hier op wintersport. Onze gids begeleidt hier zomer en winter toeristen die er een paar dagen op uit willen trekken in de wildernis, zal ik maar zeggen.
Ruim 6000 jaar geleden kwamen de eerste mensen hier aan, ik vul dat even zelf in, vanuit Alaska steeds verder naar het zuiden getrokken tot het niet verder kon.
Dat er al heel lang planten en bomen hier zijn geweest bewijst de aanwezigheid van aardgas dat hier in het noorden van Vuurland gewonnen wordt. Alle huizen worden er mee verwarmd. Onze gids betaalt maar 10 euro per maand aan verwarmingskosten, het wordt ook nog gesubsidieerd door de overheid. Iedereen stookt hierdoor maar raak en vaak staan de deuren open, omdat het binnen zo warm is.
Het is hier in Ushuaia goed toeven volgens onze gids, geen criminaliteit en frisse, gezonde lucht en een relaxte sfeer. De regering heeft het wonen hier aangemoedigd door belastingvoordelen te geven en geen BTW te vragen voor bedrijven en zo is hier bedrijvigheid in elektronische artikelen gekomen. Er wordt van alles geassembleerd, laptops, tv’s, mobieltjes, enz. Het is wel zo dat alle artikelen eerst naar Buenos Aires, 3000 km verder op, vervoerd moet worden voordat er iemand in Ushuaia het na aankoop in huis kan krijgen, dus ook weer 3000 km terug vervoerd. Onze gids had dat zelf mee gemaakt.
De gemiddelde temperatuur is ‘s zomers 12 graden en ’s winters 1 graad. Het wordt zelden kouder dan 0 graden en dat is dan toch te doen. Het ligt net zo ver van de evenaar af als Edinburgh of Helsinki aan de andere kant van de aardbol.
Naast de assemblage is toerisme een grote bron van inkomsten. In de zomer worden er hier vandaan expedities naar de zuidpool, Antarctica uitgevoerd. De Plancius en de Ortelius, 2 Nederlandse schepen van Oceanwide liggen er nu. Die worden gecharterd voor onderzoeken. Die onderzoeken vinden hier in de zomer plaats zolang er gevaren kan worden. Oceanwide expeditions verzorgt deze onderzoekstochten. Ook de Hondius is een schip van ze. Ook ligt er nog een bevoorradingsschip, dat klaar gemaakt wordt voor de laatste bevoorradingstocht naar de kampen op Antarctica voor de herfst op 21 maart gaat beginnen.
Als we weer bij de boot zijn gekomen, regent en waait het enorm. We gaan eerst maar eens lunchen. Jan gaat daarna naar de hut voor een dutje. Ruud en Willy gaan de stad in en lopen de hoofdstraat op en neer. Het is wel zondag, maar de sportwinkels en cafés zijn toch allemaal open. Ik zie Renata bij de lunch. Ook Albino doet een dutje, maar Renata doet haar verhaal aan mij. Zij zouden vanmiddag om 2 uur vertrekken met een catamaran op excursie. Ze stonden al helemaal klaar om te vertrekken en vonden toen in hun brievenbus dat de excursie niet doorging vanwege de wind en de hoge golven. Dat hadden ze graag eerder geweten, dan hadden ze op eigen initiatief een taxi kunnen nemen voor een rondrit of zo. Nu hebben ze de hele ochtend rondgehangen om op hun excursie te wachten die uiteindelijk niet doorging. Wel hebben ze even in de winkeltjes op de pier nog wat kunnen shoppen. Na een kopje koffie wil ik toch nog wel de wal op. Om naar het vvvkantoor te gaan voor een mooie landkaart. Ze gaat mee en helemaal aangejurkt gaan we op pad. Maar de wind is zo krachtig dat we zowat van de kade geblazen worden, we komen er niet tegen op. Sowieso heb ik al een hekel aan wind, dus na 1 minuut zijn we omgekeerd en teruggegaan aan boord. Daar hebben we samen 2 quizen gevolgd met nog 5 mensen. Zelfs nu hebben we nog niet gewonnen. De 1e ging over tunes van tekenfilms en de 2e over plaatjes van vissen. Scores bij beide : 1 punt. Dan maar aan de thee gegaan. Daarna gaan we maar weer naar de show en eten en nazitten met een ijsje of koffie, vul maar in wat voor wie.

20-3-2023 Ushuaia

Deze dag gaan we met een excursie van het schip het Beaglekanaal verkennen op een catamaran. Het is geen verrassing als ik vertel dat die ook niet doorging. En dat werd ons medegedeeld toen we kant en klaar in het theater aan kwamen voor de verzameling. Gelukkig is er een vervangende toer gepland, voor de Engelstaligen start die om 10.45 uur. Daar wachten we dan maar op. Achteraf hadden we gerust al meteen om half 9 de wal op kunnen gaan, zoals Jan en Madeleine gedaan hebben, dan hadden we meteen met een bus meegekund met Spanjaarden of Fransen of zo. En dan hadden we ’s middags meer tijd gehad om ook even het stadje te bekijken. We varen al om 4 uur weg namelijk.
Maar de toer is wel geweldig. We rijden naar links, naar de Chileense grens, een natuurreservaat in. Hier moet je voor betalen om erbinnen te komen. We nemen de weg N3, dat is een onderdeel van de PanAmerican Highway, die in Alaska begint en hier in dit reservaat eindigt. We komen dus bij het einde van de wereld aan. De afstand van Alaska tot hier is ruim 18.000 km. Er zijn mensen die deze afstand op de fiets of zelfs te voet afleggen. Wij rijden er met de bus heen. Het laatste stuk over gravelweg, langs een douanepost naar daar waar de weg echt ophoudt. Er is een plankier neergelegd voor een kleine rondwandeling van 15 minuten. Je kijkt tegen de bergen aan van Chili.
Daarna rijden we terug naar een mooi café-restaurant, waar je koffie kan kopen, er schone wc’s zijn en een kleine expositie over het gebied. We krijgen elke keer ruim de tijd om rond te kijken. Ook deze gids vertelt het rampverhaal van de bevers en je ziet de kale bomen en de beverburchten ook liggen. Na nog 2 fotostops is deze toch wel leuke toer weer klaar. Wij laten ons in het stadje afzetten, d.w.z. vlak bij het vvvkantoor en zo kan ik toch nog de landkaart krijgen. Ook mogen we een certificaat invullen met onze naam en er de stempels van echtheid opzetten dat we aan het einde van de wereld zijn geweest. Op de kade koopt Jan in een van de winkeltjes nog een t-shirt en dat was het dan. We gaan om 4 uur varen heen en weer door het Beaglekanaal om de gletschers te bewonderen. Ruud en Willy hebben er hun schema voor de avond op aangepast en ook de shows beginnen later. Wij gaan maar op de gewone tijd eten, om half 9.
Helaas gaat door de harde wind de afvaart niet door. De kapitein durft het niet aan om weg te varen en dus blijven we liggen aan de kade. Het schema van de show wordt aangepast aan de normale tijd. Maar Ruud en Willy blijven bij hun idee om een pizza te gaan eten, aangevuld met het een en ander van het buffet, want dat blijft nu toch wel open, al gaat het mooie varen niet door. Ik ga om 7 uur naar de show, die van de breakdansers , de groep Todes uit Kroatië . Dan gaan Jan en ik gewoon eten. Later met Renata en Albino met een café macchiato nog even de dag doornemen. Gelukkig ging hun excursie deze keer wel door, de treinrit ook naar het einde van de wereld.

21-3-2023 Op zee

Wederom een zeedag. We verlaten Argentinie en varen naar Punta Arenas in Chili. Pas midden in de nacht varen we weg. Vanwege de wind en de hoge golven varen we terug naar de Atlantische Oceaan en gaan hiervandaan de Straat Magellaan in om zo bij Punta Arenas aan te komen. De tegenwind op de Pacific is te groot om zo naar Punt Arenas te varen. In de ochtend ga ik aan het blog werken en in de middag ga ik luisteren naar klassieke muziek van 14.15 uur tot 15.00 uur. Jan hoest nog te veel en kruipt weer zijn bed in. Om 3 uur staat Willy me op te wachten, we lopen samen wat rond en gaan dan in de Grand Bar zitten skibbo-en tot het weer theetijd is. Jan Dost komt er ook bij zitten en Ruud. Zo maken we onze dagen wel vol. Het is wel spijtig dat we de gletschers gemist hebben, maar veiligheid voor alles.
De 3 sopranen verzorgen de show die bestaat uit Napolitaanse liedjes, waarvan alleen Italianen de strekking kennen en ze op waarde kunnen schatten. Het gezang is wel mooi.
Dineren en nazitten met een ijsje en dan is deze dag ook weer ten einde.

22-3-2023 Punta Arenas

Aankomst om 8 uur in Punta Arenas. We hebben een korte excursie in de stad en naar een museum. We hebben de Duitse toer dit keer en die begint pas om 10 uur. We hoeven dus niet zo vroeg op. Om half 9 komt de kapitein met een droevige mededeling. We moeten tenderen hier en vanwege de harde wind die in de loop van de dag nog gaat aanwakkeren is het te onveilig om de tenders te water te laten. Bovendien is de haven door de autoriteiten gesloten. Dat betekent dat er niemand van boord gaat, iedereen zijn geld terugkrijgt en ik nu dit verslag tot nu toe kan typen. Het is nu 12 uur en we zijn al weer een uur onderweg. Hoe het verder gaat, nu we dus tijd overhebben, dat hebben we nog niet gehoord van de kapitein. Ook zijn praatje van 12 uur horen we nog niet. Afwachten dus maar. Intussen gaan we maar lunchen. Tot later. Het weer is ruig, niet goed genoeg om lekker buiten te zitten en ook nog koud.
We zijn te hoesterig om te gaan bridgen en dus lees ik wat en is Jan met de foto’s voor de website bezig. Er is geen show, want we zouden pas om 7 uur weg varen. En daarom is er ook een buffet van half 7 tot 8 uur in het Lido. Ruud en Willy gaan vanavond hun pizza tegoedbon opmaken en nemen dan ook meteen wat salade van het buffet er bij. Wij eten gewoon in het restaurant. De dresscode is vanavond wit, dat betekent dat er een White Party is, dit keer niet bij het zwembad, maar in het atrium. Jan en ik gaan alvast op de ruime bank zitten in afwachting van Renata en Albino en ook Madeleine en Christophe. Het duurt wel een uur voor er eens iemand komt opdagen en dat zijn alleen Renata en Madeleine. Jan zit dus met 3 vrouwen opgescheept, die ook nog eens de dansvloer opgaan. Als zijn drankje op is, houdt hij de herrie voor gezien. Wij blijven nog tot half 12, ik ben hoesterig, Renata is snotterig, dus gaan we dan toch maar alle drie naar onze hut.
Donderdag 23 maart 2023.
Zeedag. Deze dag gaan we een fjord in op weg naar de Amalia gletsjer. Maar eerst volgen Jan en ik om half 10 de lezing in het Duits over Chili. Hier over meer in de volgende week als we de Chileense havens aan doen.
Het is een prachtig zonnige dag en we varen rustig de fjord binnen. De zee is rimpelloos. Om 11 uur gaan wij samen helemaal ingepakt op ons balkon staan, lekker in de zon. Pas na twaalven zien we sneeuw op de toppen verschijnen en dan nog even later zien we het water lichtblauw worden en heel langzaam de gletsjer tevoorschijn komen. Het is zo mooi in de zon, wat een prachtige dag is dit. We blijven hier wel 3 uur liggen en draaien langzaam 360 graden in het rond, zodat iedereen aan alle kanten ruim de tijd heeft om mooie foto’s te maken en vooral te genieten van dit natuurfenomeen. Er is nog een tender uitgelaten en daar zit vast de fotograaf in om voor de video van de wereldcruise mooie plaatjes te schieten. Ze brengen ook 4 ijsklompen mee, die op dek 9 bij het zwembad neergelegd worden voor een fotosessie. Daarna varen we kalm aan de fjord weer uit. Met de thee kunnen Willy en ik er nog niet over uit wat voor een mooie dag dit is.
De show heeft als onderwerp de musical Cabaret en wij moeten alle4 bekennen, de show was fantastisch. De musical was totaal gekopieerd, maar zo goed gedaan, echt heel mooi om te zien. Nazitten met Renata en Albino is er vanavond niet bij, zij zijn allebei te grieperig om nog langer op te blijven. Jan vindt dat hij wel recht heeft op een ijsje en dat gaan we dan ook halen. Daarna vind ik het ook wel welletjes. Het hoesten is af en toe heel irritant geworden.
Vrijdag 24 maart 2023.
Zeedag. Over deze dag valt weinig te vertellen. We varen op de Pacific en het weer is behoorlijk onstuimig en donker en nat. Geen weer om naar buiten te gaan. Bovendien heb ik af en toe een hoestbui, vooral als ik ga praten. Dat betekent dat ik mijn e-reader opzoek en me in een mooi boek verdiep. We gaan wel samen lunchen en ’ s avonds dineren. Zelfs de show slaan we over, het zijn de klassieke dames met een concert in het theater. Dat is sowieso voor mij al lastig, want ook gisteravond heb ik de show eerder verlaten vanwege het irritante gehoest, ook voor de mensen om me heen. Dat wil ik vanavond niet nog een keer. Dus verplicht de hele dag lezen, ook geen straf. Tussendoor een spelletje en dat is het wel voor vandaag. Morgen komen we in Puerto Chacabuco aan, een plaatsje van niets. Hier kom je voor het natuurschoon. Er moet weer getenderd worden, eens kijken of dat hier wel lukt. We gaan dan de wal op om wat rond te lopen. Maar daarover meer in de volgende blog.
We hebben voor het 3e segment, vanaf San Antonio, Valapraiso tot aan het eind in Venetië, de excursieaanbiedingen binnen. Wij hebben al veel vastgesteld, maar hebben er nu toch nog 2 geboekt. Je moet er snel bij zijn, anders is je favoriete taal uitverkocht en kan je alleen nog maar aanschuiven bij de Italianen bijvoorbeeld. Meteen vanmorgen stond er al een hele rij voor het excursiebureau om te boeken. Ook de tours die bij de cruise zijn inbegrepen, moeten geboekt worden voor een ticket. Een excursie in Marokko naar Tanger en nog een plaatsje was al in de loop van deze 1e dag uitverkocht, bijvoorbeeld. Ruud had dat al ervaren vanmiddag.

23-3-2023 Op zee

Zeedag. Deze dag gaan we een fjord in op weg naar de Amalia gletsjer. Maar eerst volgen Jan en ik om half 10 de lezing in het Duits over Chili. Hier over meer in de volgende week als we de Chileense havens aan doen.
Het is een prachtig zonnige dag en we varen rustig de fjord binnen. De zee is rimpelloos. Om 11 uur gaan wij samen helemaal ingepakt op ons balkon staan, lekker in de zon. Pas na twaalven zien we sneeuw op de toppen verschijnen en dan nog even later zien we het water lichtblauw worden en heel langzaam de gletsjer tevoorschijn komen. Het is zo mooi in de zon, wat een prachtige dag is dit. We blijven hier wel 3 uur liggen en draaien langzaam 360 graden in het rond, zodat iedereen aan alle kanten ruim de tijd heeft om mooie foto’s te maken en vooral te genieten van dit natuurfenomeen. Er is nog een tender uitgelaten en daar zit vast de fotograaf in om voor de video van de wereldcruise mooie plaatjes te schieten. Ze brengen ook 4 ijsklompen mee, die op dek 9 bij het zwembad neergelegd worden voor een fotosessie. Daarna varen we kalm aan de fjord weer uit. Met de thee kunnen Willy en ik er nog niet over uit wat voor een mooie dag dit is.
De show heeft als onderwerp de musical Cabaret en wij moeten alle4 bekennen, de show was fantastisch. De musical was totaal gekopieerd, maar zo goed gedaan, echt heel mooi om te zien. Nazitten met Renata en Albino is er vanavond niet bij, zij zijn allebei te grieperig om nog langer op te blijven. Jan vindt dat hij wel recht heeft op een ijsje en dat gaan we dan ook halen. Daarna vind ik het ook wel welletjes. Het hoesten is af en toe heel irritant geworden.

Week 12

24-3-2023 Op zee

Zeedag. Over deze dag valt weinig te vertellen. We varen op de Pacific en het weer is behoorlijk onstuimig en donker en nat. Geen weer om naar buiten te gaan. Bovendien heb ik af en toe een hoestbui, vooral als ik ga praten. Dat betekent dat ik mijn e-reader opzoek en me in een mooi boek verdiep. We gaan wel samen lunchen en ’ s avonds dineren. Zelfs de show slaan we over, het zijn de klassieke dames met een concert in het theater. Dat is sowieso voor mij al lastig, want ook gisteravond heb ik de show eerder verlaten vanwege het irritante gehoest, ook voor de mensen om me heen. Dat wil ik vanavond niet nog een keer. Dus verplicht de hele dag lezen, ook geen straf. Tussendoor een spelletje en dat is het wel voor vandaag. Morgen komen we in Puerto Chacabuco aan, een plaatsje van niets. Hier kom je voor het natuurschoon. Er moet weer getenderd worden, eens kijken of dat hier wel lukt. We gaan dan de wal op om wat rond te lopen. Maar daarover meer in de volgende blog.
We hebben voor het 3e segment, vanaf San Antonio, Valapraiso tot aan het eind in Venetië, de excursieaanbiedingen binnen. Wij hebben al veel vastgesteld, maar hebben er nu toch nog 2 geboekt. Je moet er snel bij zijn, anders is je favoriete taal uitverkocht en kan je alleen nog maar aanschuiven bij de Italianen bijvoorbeeld. Meteen vanmorgen stond er al een hele rij voor het excursiebureau om te boeken. Ook de tours die bij de cruise zijn inbegrepen, moeten geboekt worden voor een ticket. Een excursie in Marokko naar Tanger en nog een plaatsje was al in de loop van deze 1e dag uitverkocht, bijvoorbeeld. Ruud had dat al ervaren vanmiddag.

25-3-2023 Puerto Chacabuco

We komen in de rustige baai van Puerto Chacabuco aan. Het stadje ligt midden in de Chileense fjorden, prachtig in een mooie baai. We moeten tenderen en dat is vandaag geen probleem met het weer. Er schijnt ook een lekker zonnetje, alhoewel we wel goed ingepakt moeten zijn om naar buiten te gaan. Maar dat alleen omdat we nog steeds verkouden zijn, meer of minder. Jan en ik hebben een tenderticket gekregen met een laag nummer en kunnen al om 9 uur van boord. Maar dat doen we niet, want er is niet zo veel te doen hier in dit dorp. Ruud en Willy hebben een hoog nummer en we wachten rustig hun nummer af. Om half 11 is het zover. Eenmaal aan de wal kunnen we een klein shuttlebusje naar het centrum nemen, maar dat stopt al 300 meter verderop bij een paar handwerkkramen in een overdekte ronde hal. We besluiten te gaan lopen en zo de omgeving te verkennen. Ruud heeft de plattegrond en daar staan de bezienswaardigheden op. We eindigen bij het hotel van het dorp. Veel huizen zijn van plaat gemaakt met een asbest dak. Ze zijn ook niet groot, maar dat lijkt mij een voordeel voor als het koud wordt hier in de winter. Dan hoef je ook maar 1 kamer te verwarmen. Je ziet bijna niemand op straat, alleen veel honden die overal rondlopen of achter het hek ons toeblaffen. In 1 winkel van Sinkel kopen we nog papieren zakdoekjes, daar kun je er bij de verkoudheid nooit genoeg van hebben. Je kan in dit winkeltje echt alles kopen, maar dan ook alles. Er was in deze veredelde kamer bijna geen doorkomen aan. We betaalden er met dollars, het pinapparaat accepteerde de creditkaart niet. Er zijn in dit dorp van 3000 mensen wel 2 kerken, 1 katholieke en 1 van de Pinkstergemeente. Ook langs de kant van de weg staat een kapelletje gewijd aan de heilige Lourdes.
We eindigden onze wandeling van meer dan 2 uur in het hotel en dat was tot onze verbazing een prachtig hotel. Dat hadden we hier niet verwacht, als je de huizen en straten en de spaarzame winkels had gezien. Het blijkt dus achteraf een uitgangspunt voor excursies in de omgeving te zijn, bijvoorbeeld naar een gletsjer toe, of hiking in de bergen. Je kan die tochten vanuit dit hotel boeken en maken. Achteraf zijn er dus wel degelijk mogelijkheden om de omgeving verder te verkennen. Dichtbij ligt bijvoorbeeld het stadje Aysen, daar hadden we met een bus of taxi heen gekund. Maar onze wandeling door Chacabuco vonden we ook wel voldoende voor vandaag. Het was prachtig zonnig weer en met een kopje koffie in het hotel als afsluiting vonden we het alle 4 een geslaagde dag. Om 2 uur namen we de tender terug en konden nog ruim op tijd bij de lunch aanschuiven.
Daarna zijn Jan en ik allebei naar bed gegaan voor een siësta, dat hadden we nog even nodig. We hebben zo het wegvaren om 4 uur gemist en dat was wel jammer. Ruud en Willy hebben tot na 6 uur buiten op het achterdek van het wegvaren door de fjorden genoten, een heel mooi gezicht. Hierdoor waren zij te laat om naar de show te gaan. Dat hebben wij wel gedaan. Het was een zogenaamde Voice of the Sea, special. Er kwamen 6 beroemde zangers/essen optreden en er was een heuse jury met draaistoelen aangerukt. Achtereenvolgens zagen we Arethe Franklin, Liza Minelli, Mina ( een Italiaanse beroemdheid), Michael Jackson, Elton John en Tina Turner optreden en wat deden ze het leuk, de mensen uit het personeel geplukt, met onmiskenbaar talent. Er waren wel minstens 2 professionals bij, die elders in het schip voor de muziek zorgen, maar wij hebben er erg van genoten. Wat kan namaak toch leuk zijn en iedereen speelde het ook mee. Erg leuk verzonnen van de cruisemanager Luigi Conti. Daarna hebben we met ons vieren weer gewoon aan tafel gezeten en heerlijk gegeten. De biefstukken en zalmstukken waren voortreffelijk. Nazitten met Renata en Albino was er niet bij, want die 2 zijn ook erg verkouden en verdwijnen na het diner meteen naar hun hut. Jan vond dat hij wel een ijsje verdiend had en dat gingen we dan ook nog halen.

26-3-2023 Puerto Montt

Om 9 uur liggen we ook hier in de baai van Puerto Montt. De zee is wat ruiger en het tenderen valt niet mee. Er is dan ook wat vertraging bij het ontschepen. We hebben een excursie, dit keer met de Spaantaligen, er was niets anders op het moment van afspreken. We worden om 10 uur in de Grand Bar verwacht. Ruud en Willy hebben dezelfde tour en die worden bij de Duitstaligen om half 11 in het theater verwacht. Jan Dost en Madeleine hebben de tour in het Frans en worden om 10 uur in het theater verwacht. En allemaal moeten we met tenders naar de wal gebracht worden, geen wonder dat dit wel even duurt. Wij zitten bijna een uur te wachten voordat we opgeroepen worden. Het in- en uitstappen valt erg mee. Onze bus zit helemaal vol en de Spaanse uitleg gaat voor het grootste deel langs me heen. Maar gelukkig wist ik al het een en ander van deze streek waar we heen gaan.
Hier in het dorp Frutillar zijn vanaf 1850 Duitse kolonisten neergestreken, op uitdrukkelijk verzoek van de Chileense regering die wel het hele gebied tot aan Punta Arenas in bezit had, maar het was op de inheemse bevolking volkomen leeg en onontgonnen. De Indianen,o.a. de Mapuches, leefden nomadisch en hadden niets met landbezit of zoiets. Dus ging de regering in Europa op zoek naar mensen die wat in hun mars hadden en wel wilden komen. Dat vonden ze in het Habsburgse rijk, toen nog, dat in 1848 in een burgeroorlog terecht was gekomen en er daarnaast heel veel armoede was. In Midden-Europa was veel groot grondbezit, Poolse en Duitse landadel die uiteraard ook horige boeren met zich mee bracht. Vanaf 1850 kwamen de eerste landverhuizers hier aan. Het was een ondoordringbaar bos afgewisseld met moerassen en dus was het hard werken en ook hier armoe troef. Dat lieten ze de achterblijvers niet weten en zo kwamen er steeds meer Duitsers. Deze immigranten konden wel allemaal lezen en schrijven en hadden veelal een beroep of verstand van boeren en landarbeid. In de loop van de jaren heeft deze Duitse gemeente, inmiddels al de 4e of 5e generatie en meer dan 500.000 mensen groot een goed functionerend bestuur en sociale gemeenschap opgezet. Nog steeds wordt er Duits gesproken, naast de moedertaal Spaans. Ook op school kan je nog steeds Duitse les volgen. Er zijn Duitse gymnastiekverenigingen, een vrijwillig brandweer, er wordt een groots Oktoberfest gehouden en een groot Paasfeest, alles zoals het in het vaderland gebruikelijk was. Nu zie je een prachtig landschap met mooie boerderijen, koeien, prachtige bloementuinen en dat alles in de ruime omgeving van een mooi meer, het Lago Llaiguehue.
Onze eerste stop is een tot museum gehouden huis met een watermolen er naast. Het is een mooi onderhouden houten huis. Het schoepenrad van de watermolen is enorm. De houtzagerijen in die tijd moeten overuren gedraaid hebben als je ziet langs de weg wat er allemaal met hout gebouwd is. Binnen in het huis zie je nog de oude meubels staan en een groot fornuis en natuurlijk een handnaaimachine, wat moet een huisvrouw zonder. De allereerste behuizing zal er vast niet zo hebben uitgezien, want er was niets, alleen bos en moeras. Na de bezichtiging hadden we nog wat tijd over en toen zijn we naar het grote meer gelopen. Hier zijn meerdere cafés waar er nog steeds Duitse koffie met kuchen verkocht wordt. Daar hebben wij aan mee gedaan, de taarten waren heerlijk. Er stonden er wel een stuk of 10.
De 2e stop was langs het meer met allerlei kunstvoorwerpen, beelden van koper en hout en zo. Dit was meer een fotostop. Daarna zijn we doorgereden langs het meer naar Puerto Varas waar we langer de tijd kregen. Hier waren we al eerder en toen was het heel slecht weer. En het was ook op zondag als alle winkels dicht zijn. Nu was het prachtig mooi weer en konden we lekker langs het meer wandelen. Ook weer een mooi uitzicht langs het meer, het lijkt wel of je aan een meer in Zwitserland zit, met mooie gebouwen langs de boulevard en de besneeuwde bergtoppen op de achtergrond, inclusief de vulkaan de Osborne. We vonden het een leuke excursie, de Duitssprekende kolonisten hebben hier een klein paradijs geschapen in 150 jaar tijd, dat wel natuurlijk.
Eenmaal op het schip doen we verder niet veel meer. Voor het eten gaan we even bij de karaoke kijken, die gaat nergens over, want er is geen jury of niks. Jo Ann doet toch weer mee, ze zingt ‘Halleluja’ zonder ondersteunende tekst, applaus volgt uiteraard. De show hebben we bewust gemist. Renata is grieperig en verdwijnt meteen na het diner naar de hut.
In de Grand Bar hoor ik van een jonge Filippijn van het animatieteam, ik noem hem ‘mister Smile’ dat hij in San Antonio na 9 maanden naar huis gaat. Zijn vertrek was al 2 keer uitgesteld, maar nu mag hij er toch af. Het is zijn eerste reis van huis en dan meteen een wereldreis, het is wel wat. Zijn terugreis duurt ook nog eens 36 uur met 2 keer overstappen. Eerst van San Antonio naar San Paolo, daarna naar Dubai en daar nog een keer overstappen naar het vliegveld dicht bij huis. Dan is hij 3 maanden thuis en komt in juli terug op de Toscane, dat weet hij al. Hij heeft werk, want thuis, ondanks een studie communicatie (of zoiets) komt hij daar niet aan de bak. Hij verdient hier ongeveer 1000 dollar er maand inclusief kost en inwoning. Ik hoop dat hij er van kan sparen en er wat goeds mee doet.
Eenmaal in de hut lees ik nog wat in een nieuw boek, deel 3 van de serie. Het wordt te laat en nog heb ik het boek niet uit.

27-3-2023 Op zee

Zeedag. Na het ontbijt lees ik eerst mijn boek toch uit en daarna begin ik aan de blog van deze week. We gaan nog steeds niet bridgen vanwege onze hoestbuien. Daar wil je echt niet mee geconfronteerd worden en het is voor ons zelf ook vervelend. Dan ga ik maar in de jacuzzi zitten, wel bijna een uur. Dan is het weer tijd voor de thee en zo gaat deze dag ook weer voorbij. Tussendoor zie ik Willy rondlopen, die maakt wel stappen op de verschillende dekken en dan zitten we samen even te kletsen.
Voor ‘mister Smile’ heb ik een klein Lamaatje, een pluche beest, gekocht als aandenken aan zijn eerste (wereld)reis.
De show wordt verzorgd door een folklore groep van de Universiteit van Chili, erg leuk. Ze laten muziek horen en dansen zien van de Indianen, van de Paaseilanden en van de Spaanse overheersers.
Na het diner moeten we dus wel weer naar de Grand Bar gaan om het lamaatje te geven. Hij was blij verrast.

28-3-2023 San Antonio

San Antonio/Santiago de Chili. Zo heet de stop hier, maar Santiago ligt wel een kleine 2 uur rijden hier vandaan. Wij hebben een avondexcursie, naar een estancía, of finca of hacienda genoemd, voor een rodeoshow en een elegant diner. Dat betekent dat we de hele dag vrij hebben. Ruud en Willy hebben een hele dag excursie naar Santiago. Wij gaan om half 11 de wal op om eens te kijken wat hier eigenlijk te doen is. In Valparaiso loop je zo het mooie plein op, maar hier weten we het niet. Op Google maps zie ik een soort boulevard die naar het centrum toe leidt. Daar moeten we dan maar heen lopen. En wat een leuke wandeling is dit, langs de vismarkt, langs een shoppingmall en op het strand liggen op 2 plekken zeeleeuwen rustig te liggen. Ze laten zich niet storen door wie dan ook. We kunnen ze op ons gemak fotograferen. Uiteraard liggen ze hier te wachten op het visafval dat door de vissers overboord gekieperd wordt. Er wordt op verschillende plaatsen ter plekke vis schoon gemaakt. Ook de nodige zeemeeuwen weten dit en het is er van vergeven.
Langs de hele boulevard staan kraampjes met echt van alles wat je kan verzinnen, van kleding tot speelgoed, maar ook een heel apart soort vis of zoiets. Het komt uit het water, maar ziet er uit als een bos hout. Je schijnt het te kunnen eten. Geen idee wat het is. Aan het eind van de boulevard gaan we een restaurant binnen en bestellen een empanada en 1 ceviche en een halve fles rode wijn. We zitten wel even. Het smaakt allemaal prima.
Daarna lopen we terug, maar stoppen bij de shoppingmall. Die moeten we toch ook van binnen gezien hebben. Het blijkt ook de doorgang naar de stad te zijn, maar daar zien we maar van af.
Daarna lopen we rustig terug. Op de stenen aan de buitenkant van de boulevard zie je overal gedenkstenen van overleden mensen liggen. Heel apart, zouden die hier uitgestrooid zijn of hebben die nog elders een rustplaats gevonden? Geen idee.
We zijn op tijd terug voor de thee en om ons om te kleden voor onze excursie. Er gaan 2 bussen, dus best een grote groep. We rijden zeker een uur voor we op de plaats van bestemming zijn. Onze gids vertelt het een en ander. Hier heerst een Middellandse Zee klimaat. Het meeste vocht komt ’s ochtends met de mist uit zee het land binnen. Vroeger werd er verdiend met houtkap, maar nu wordt er aan herbeplanting gedaan, voornamelijk door de Australische eucalyptusboom aan te planten. Eerst waren al vroeger de naaldboom en de wilg geïmporteerd voor de houtindustrie.
In de valleien in het binnenland zien we de wijngaarden tevoorschijn komen. Onze bestemming, La Cuadro, is een enorm landgoed, wijnboerderij. Het is een prachtig huis in een schitterende tuin met enorme vijver. We komen voor de rodeoshow, maar daar mag blijkbaar niet meer met koeien of stieren gewerkt worden vanwege het dierenwelzijn. We zitten op een tribune voor een enorme rodeopiste en het enige wat we te zien krijgen is het opzadelen van een paard voor de rodeo en wat het paard allemaal kan aan draf, galop, zijwaarts lopen en hard rondrennen. Dat was de rodeoshow. Nog wel maken 2 kinderen in mooie danskleren een leuk dansje voor ons. Ze schijnen er wel prijzen mee te winnen. Daarna gaan we gauw hun museum in met allemaal houten mensen die de wijnmakerij voorstellen. Dan is het tijd voor het elegante diner. We komen aan grote, ronde tafels te zitten. De salades staan al klaar. Verder is er mooi gaar rundstoofvlees en een toetje. Niet iedereen heeft dit eten kunnen waarderen, maar wij hebben alles opgegeten. De wijnen erbij smaakten uitstekend, van eigen land uiteraard. Daarna reden we weer naar het schip en dat was dat.

29-3-2023 San Antonio

We liggen hier nog een dag en vandaag hebben we de tour van het schip, naar Valparaiso toe, een rondrit. We gaan om 9 uur weg en zijn om half 4 terug, het ligt behoorlijk ver weg dus en ook de rondrit door Valparaiso duurt behoorlijk lang. Deze stad ligt op heel veel heuvels en die zijn allemaal bebouwd en bewoond. Het is echt enorm hoe men elk stukje van elke berg heeft kunnen benutten voor 300.000 inwoners. In de benedenstad zijn er de overheidsgebouwen en het grote plein, Plaza de Armas. Uiteraard stoppen we hier ook en kunnen 20 minuten rondlopen. Dat is te weinig om even te gaan zitten voor een drankje of zo. Na nog een uitzichtspunt rijden we verder naar het noorden, naar Vina del Mar, de chique stad met mooie flats en grote huizen. In de 30-er jaren van de vorige eeuw stonden er hier alleen een paar kastelen, maar inmiddels wonen hier ook 300.000 mensen. Hier is het meer vlak en zijn de hellingen niet zo volgebouwd.
Dan krijgen we te horen dat het weer slechter wordt en dat we al om 5 uur in plaats van half 6 aan boord moeten zijn. De kapitein wil snel de haven uit zijn. We rijden dus terug en bij de shoppingmall mogen er nog mensen uitstappen voor de wandeling langs de boulevard terug. Ruud en Willy doen dat, ze willen ook de zeeleeuwen zien. Wij rijden door en zijn om half 4 terug op het schip. Het buffet is nog open en dus schuiven we aan. We hadden niets meegenomen voor onderweg namelijk.
Om 5 uur is iedereen aan boord, de loopplanken zijn binnen gehaald en wij zitten samen met Ruud en Willy op het achterdek in de zon te wachten tot we gaan vertrekken. Er staan al witte koppen op zee. Het zeegat is wat nauw, dus goed manoeuvreren voor de stuurman is het parool. Maar wat er ook gebeurt, de trossen gaan niet los, ook niet op de oorspronkelijke vertrektijd, 6 uur. Dan komt de mededeling van de kapitein dat de havenautoriteiten de haven gesloten hebben en we dus helemaal nog niet weg gaan. De wind moet eerst gezakt zijn tot onder de 50 knopen. Dat kan nog even duren. Jan gaat naar de hut, zijn foto’s downloaden. Ook Ruud en Willy gaan zich opknappen voor het diner en zo blijf ik alleen, met al mijn vrienden, achter in het zonnetje. Ik houd het wel tot 7 uur uit, totdat de dekjongen alle ligbedden opgestapeld heeft op de mijne na. Dan ga ik ook maar naar de hut. De show van de cast slaan we over en gaan pas tegen etenstijd naar beneden. Het eten smaakt weer heerlijk, alleen had ik pas om 4 uur nog een hele maaltijd genoten en dus had ik nu niet al te veel honger. Toch koos ik weer een groot voorgerecht, gebakken feta in een deegkorst, 2 stukken en daarna kalfsmedaillons, ook 2 mooie rondjes. Dat was wat te veel van het goede, maar Jan vond het ook heerlijk, dus ging toch alles op. Het toetje was een chocolademousse, ook superlekker.
Het nazitten was weer vanouds met Renata en Albino, even de foto’s van kleinzoon Stefano bewonderen. En een ijsje toe eten, d.w.z. zij alle drie, ik niet , ik zat echt te vol. Een koffie macchiato was voldoende. Daarna gingen we allemaal moe van deze 2 dagen naar de hut om uit te rusten. Renata en Albino waren al om kwart over 5 op om de bus te nemen naar Santiago voor de dagexcursie , al om 7 uur in de bus dus. En na afloop hebben ze ook nog de zeeleeuwen op de foto kunnen zetten en de boulevard af moeten lopen om op tijd terug te zijn op het schip. Zij waren helemaal bekaf. Ik eigenlijk, was helemaal niet moe. Maar de dag beëindigen op het balkon was toch ook weer heerlijk. De activiteiten op de kade werden weer opgestart. We liggen namelijk in een containerhaven. Er liggen talloze containers opgestapeld. Het is mij een raadsel hoe het mogelijk is dat, terwijl er miljoenen, zoniet miljarden, containers over de hele wereld vervoerd worden van hot naar her, er nog iemand weet wat er in welke container zit en naar welke bestemming die dan moet.
Als we naar bed gaan, na 12 uur, liggen we nog vast.