Vaarschema:
Week 1
Zaterdag 29 september 2018. Wieringerwerf
Vandaag beginnen we aan een nieuwe episode van ons cruiseleven. We gaan namelijk een lange Donaucruise maken. We hebben een paar jaar geleden wel een Nieuwjaarscruise gemaakt van Koblenz naar Amsterdam en dat beviel eigenlijk uitstekend. Je ziet het binnenland van uit een andere kijkhoek, zal ik maar zeggen. En dan een reis door heel Europa heen, in plaats van er aan de buitenkant omheen.
We stappen op de boot in Passau, maar onze reis begint al in Veenendaal. Hier kunnen we onze auto bij het Van der Valk Hotel in de overdekte parkeergarage laten staan. Mits we natuurlijk een overnachting genomen hadden en dat was zo.
Eerst vieren we nog even de verjaardag van Ed en José en dan gaan we op weg naar Veenendaal.
Het is wel heel bijzonder dat Jan en ik samen deze reis maken, omdat Jan pas 2 weken geleden geopereerd is. Maar hij voelt zich heel goed en het gaat ook goed. Hij moet natuurlijk nog wel rustig aan doen. Dat doen we dan ook.
Zondag 30 september 2018. Veenendaal
Al om 8 uur vertrekt de bus van af het hotel. We waren de enige niet die een overnachting geboekt hadden. We rijden naar Babberich waar we de laatste medereizigers oppikken. Dat maakt onze groep 31 mensen groot. We hebben de reis bij Friendship cruises geboekt. Hier hoort dan ook een vaste gids bij. Onze man heet Bram Muller, Oost-Europakenner op en top. Dat is heerlijk voor alle informatie over allerlei voormalige Oostbloklanden. Hij heeft bijvoorbeeld 20 jaar in Bratislava, de hoofdstad van Slowakije gewoond. En hij doet alleen maar de reizen van Friendship begeleiden in de zomer uiteraard.
Onderweg hebben we een lunch en om half 5 bereiken we onze overnachtingsplaats, in landhotel Geiselwind. Het is wel heel erg relaxed reizen zo. De koffers blijven in de bus, op onze handbagage na natuurlijk.
Tijdens de gezamenlijke maaltijden leren we onze medereizigers al een beetje kennen. Namen worden al meteen uitgewisseld. Dat is wel zo aardig allemaal.
Om 9 uur morgenochtend vertrekken we voor het laatste stuk tot aan Passau.
Maandag 1 oktober 2018. Passau
Iedereen is ruim op tijd en dan kunnen we op weg naar ons schip. We mogen pas om 3 uur aan boord, iedereen op zijn beurt. Maar aangezien het niet zo ver rijden is, zijn we al om half 1 in Passau. Dat is leuk, want zo hebben we 2 uur de tijd om hier even rond te kijken. Passau is een oud stadje, dat wel vaker verwoest is, ook nog in de laatste oorlog. Ook staat de stad vaak bloot aan overstromingen van de Donau. Zo ook nog in 1999, toen trad de Donau wel 2 meter hoog buiten zijn oevers. Toch willen de inwoners niet dat er een grote muur gebouwd wordt om het water buiten te houden. De reden is dat dat de charme van het stadje wegneemt. En daar zijn wij het wel mee eens. De overstromingen zo af en toe worden op de koop toegenomen.
Tijdens onze rondwandeling stuitte Jan nog op een mooi, grijs Beiers vest in de aanbieding, dat is aangeschaft. En we hebben ook een paar doosjes Lebkuchen gekocht.
Rieki en Christian, waarmee we deze cruise samen maken, zijn al aan als wij om 3 uur aankomen. Dit is een zeer fijn en vrolijk weerzien. We worden binnen ontvangen met koffie en koek en ook soep. Dat slaan we niet af. Om 4 uur kunnen we onze sleutel halen en naar de hut gaan. De koffers staan er dan al.
Het was nog even spannend of we dezelfde tafel zouden hebben. Chris had via zijn reisagentschap er wel een verzoek voor ingediend, maar aangezien wij in de hoek van de Nederlanders zitten was het nog maar de vraag of dat goed zou komen. Maar gelukkig was dat het geval. En ook het verzoek om een ronde tafel aan het raam was door gekomen. Alleen was het een tafel van 6 personen. Maar dat is o.k.
En dan varen we weg, op naar Wenen, onze eerste stop.
We gaan meteen maar buiten zitten bij het wegvaren. Daarna is er een veiligheidspraatje van de kapitein en een informatieronde in het Duits en Engels door onze 2 cruisedirectors aan boord. Er zijn, buiten onze groep van totaal 35 Friendship Nederlanders alleen maar Duits sprekenden aan boord. Hun cruisedirector geeft heel veel gedetailleerde informatie, die wij uiteraard ook alle 4 goed verstaan. Daarna komt onze info in het Engels door Peter, onze Slowaakse reisbegeleider. Hij verkoopt ook de excursies. Bram heeft het supermakkelijk deze keer. Zelfs om de excursies hoeft hij zich niet te bekommeren.
Om half 7 is het diner. En dan daarna moet ik toch echt wel de koffers gaan uitpakken. Die zitten al dicht vanaf vrijdag de 28ste.
We besluiten om dan daarna ook maar in de hut te blijven en naar bed te gaan.
Wij hebben dit keer een van de 4 suites geboekt. Dat zijn de grootste hutten aan boord. En het is inderdaad een zeer ruime hut met plenty kastruimte er bij. Ook de badkamer is groter, met name de ruime inloopdouche maakt het verschil.
Met Rieki en Christian hebben we uitgebreid overlegd welke excursies we zullen maken, gezamenlijk of apart.
Naar Wenen willen zij niet meer, dat kennen ze maar al te goed. Jan is er nog nooit geweest en ik pas 45 jaar geleden. Daar weet ik nog bitter weinig van. Wij besluiten om dan wel de rondtoer te nemen van een paar uur, met een rondwandeling er bij.
Verder gaan we met elkaar naar de Zwarte Zee en naar Pecs. Naar Boekarest gaan Jan en ik samen. Die stad wil ik echt wel zien. Het is een hele dag op pad, maar er is een busreis heen van 1 uur en terug naar een andere aanlegplaats van wel 2 uur. Bovendien zit er een lunch bij. Dus hopelijk is het voor Jan niet te vermoeiend. De andere plaatsen doen we op eigen gelegenheid of helemaal niet. Dan blijven we aan boord. Welnu, zo gezegd zo gedaan en de excursies alras geboekt. Chris bij de Duitstalige gids. Hij moest cash betalen en ik bij Peter en ik kon pinnen. Dit was weer zo knullig van ons. Chris had uiteraard beter ook bij Peter kunnen boeken. Dan weten we zeker dat we bij elkaar zitten. Maar het komt wel goed. Onze Nederlandse bus voor de Engelstalige excursies zit nooit vol namelijk.
Nog iets over de lengte van de hele reis. Aangezien we de hele Donau heen en terug varen, wel 3880 km totaal in 2 weken, is er geen tijd om overal een hele dag te blijven liggen. De meeste plaatsen worden dan ook maar een halve dag aangedaan, zo ook Wenen bijvoorbeeld. Alleen de excursies naar Boekarest en de Zwarte Zee duren een hele dag. En in Belgrado liggen we van 13.00 uur tot 23.00 uur. Maar wie gaat er ’s avonds nog de wal op als het diner al opgediend wordt.
O, ja en ook in Boedapest kun je nog een avondexcursie maken, Boedapest by night met een diner er bij en folklore dansen met zigeunermuziek.
Dinsdag 2 oktober 2018. Wenen
We willen zo veel mogelijk van het uitzicht genieten en gaan dan ook, dik ingepakt, boven op het zonnedek zitten. Het is wel droog, bewolkt, maar er staat een koude oostenwind. Tsjonge, wat is het koud. We hebben echt alles aan wat we bij ons hebben, een haarband, handschoenen, trui, vest en dikke jas. Rieki en Chris hebben ook nog hun skilegging aan. We zijn echt op alles voorbereid.
Na de lunch gaan Jan en ik met de bus mee naar Wenen. Ook hier worden we rondgeleid door ene Peter, een Slowaak, in het Engels. Hij is gelukkig goed te verstaan.
We eindigen de toer bij de Stephansdom en Jan en ik hebben die al snel van binnen bekeken. Er tegen over zien we Konditorei Aida en daar nemen we koffie met koek, dat wil zeggen : een Verlängerte ( dubbele espresso met een lading slagroom) en Sachertorte mit Sahne ( uitleg overbodig). Zo is onze zeer korte Wenentoer helemaal compleet.
Ik zal het nog over 1 gebouw hebben en dat is de vuilverbranding van Wenen. Dat gebouw is ontworpen door de kunstenaar Hundertwasser samen met een echte architect waarvan ik de naam niet meer weet. Als je meer wil weten over Hundertwasser, googel die naam svp. Hij maakt zeer buitenissige ontwerpen, zo ook dus die vuilverbranding.
Eenmaal terug aan boord varen we om 18.00 uur weg en het diner is al meteen om half 7.
Na het diner strijken Jan en ik in de lounge neer, maar we zijn zo onderhand de enige mensen. Na enige tijd komen Corrie en Erik uit Alblasserdam bij ons zitten en hebben we gezellig zitten kletsen. Met hen hadden we ook al na het diner onderweg nagezeten en zij zijn ook op de hoogte van Jan zijn operatie. Dat praat wel zo makkelijk.
Woensdag 3 oktober 2018 Kalocsa, Leidens ontzet.
We varen weer en zien dat we Hongarije binnen varen vanaf onze plek op het zonnedek. Vandaag is er een tocht van 2 uur over de poesta naar een paprikamuseum. Dit zijn Hongaarse paprika’s, door ons hete pepers genoemd. Deze excursie maken wij dus niet. We hadden gisteravond Bratislava aan ons voorbij kunnen zien gaan om 11 uur. Wij zaten dus binnen. En vanochtend tussen 7 uur en half 8 zouden we Boedapest passeren. Veel mensen waren vroeg opgestaan, want het is natuurlijk toch een leuke belevenis om dat te zien. Helaas hebben we door de lage waterstand vertraging van zo’n 4 uur opgelopen. We kunnen niet de 25 km/u halen, maar slechts 18 km/u. Wij hebben daar geluk aan en zien om ca. 12 uur Boedapest aan ons voorbij gaan.
Op de terugweg stoppen we zowel in Boedapest als in Bratislava. In Boedapest is het openbaar vervoer voor 65+ ers gratis. Dat is ideaal, want we willen geen geld wisselen en ze hebben er nog niet de euro. Pinnen kan wel, maar natuurlijk niet in het openbaar vervoer. Maar dit terzijde.
De excursie komt door de vertraging in gevaar. Daar is het volgende op gevonden. De mensen worden er eerder ergens waar bussen (2) kunnen komen afgezet en verder op weer opgehaald. Wij varen dan intussen verder uiteraard. Er is nog een schip dat dit doet en op de ontvangstplek liggen we dan ook met 2 schepen te wachten tot de excursies terug zijn.
Onderweg zitten wij met ons 4en de hele tijd boven tot aan koffietijd om 16.00 uur toe. We zien een prachtige regenboog achter ons. Die regenbui hebben we dus heel fijn gemist. Om half 6 leggen we aan en wachten tot de mensen teruggebracht worden. Ik ga even de wal op, het regent licht. Er is verder ook niks te beleven en na 5 minuten ben ik weer terug. Als het al donker is , komen de mensen terug. Het diner is uitgesteld tot kwart voor 8.
De kust van de Donau in Hongarije is een en al zandstrandjes. Verder zien we niets anders dan bomen en bomen en nog eens bomen. Tussendoor schemert er een winterdijk doorheen. De poesta krijgen wij niet te zien.
Na het diner gaan we met elkaar naar de lounge. Onze muzikant doet zijn best om de stemming er in te krijgen met allerlei Duitse schlagers, maar het wil eigenlijk niet echt lukken. En net als men er een beetje zin in begint te krijgen, neemt hij een pauze. Zo wordt het natuurlijk nooit wat met het amusement.
Om 11 uur gaan we maar naar de hut. Want vannacht komt er een heel evenement is ons verzekerd.
We varen nu nog in de EU, maar vannacht passeren we bij Mohacs de grens met Servië en dat is geen EU land. Hier komt de pascontrole om de hoek kijken.
Oorspronkelijk zouden we de grens tussen 22.00 uur en 24.00 uur passeren, maar dat is uiteraard door de vertraging ook uitgesteld.
De douane van Hongarije eist, door de Europese wetgeving, een face to face controle, dat betekent dat iedereen in hoogst eigen persoon met zijn/haar paspoort in de hand voor de douanier moet verschijnen, ook bij nacht en ontij. En zo geschiedde. We gaan namelijk de EU uit.
Er werd ons op het hart gedrukt gewoon te gaan slapen, men zou zich vanzelf wel melden.
Dat hebben we dan ook maar gedaan. En inderdaad, om 2 uur werden we dek voor dek via de intercom uitgenodigd om ons te melden bij de receptie met ons paspoort in onze hand. Er werd nauwelijks naar ons gezicht en de foto gekeken, het paspoort werd bij de receptie op de balie gegooid en toen konden we weer naar bed gaan. Onze exercitie had al met al nog geen 5 minuten geduurd. Daarna hebben we nog heerlijk geslapen tot de wekker van 7 uur.
Donderdag 4 oktober 2018 ( dierendag ). Belgrado
Vandaag komen we dus in Belgrado aan, de hoofdstad van Servië. Vroeger was Belgrado de hoofdstad van heel Joegoslavië. Maar dit land is in de oorlog van de negentiger jaren van de vorige eeuw helemaal uit elkaar gevallen. De Donau was nu ook een eindlang de grens tussen Servië en Kroatië. Servië is van geloof Grieks- Orthodox katholiek en Kroatië is Rooms-Katholiek. Dit is ook te zien aan hun schrift. Kroatië heeft de Latijnse letters, net als wij en Servië heeft het Cyrillische schrift aangenomen. Dit is door een monnik in de 9e of 10 eeuw ontwikkeld ter onderscheiding van de Roomse kerk. Zij vielen onder het Byzantijnse gezag.
Inmiddels ben ik helemaal bij met het blog. Het is nu half 12 in de ochtend en we varen zo meteen langs Novi Sad. Ook deze stad doen we op de terugweg aan.
Het schijnt dat we weer of nog steeds vertraging hebben. We moeten eigenlijk om 13.00 uur in Belgrado aankomen. Gelukkig gaan wij met ons vieren zelf aan wal. Om in de stad te komen, moeten we wel een hoge trap nemen. Maar langzaam aan doen maar, dan breekt het lijntje niet.
Bij de balie heb ik al een plattegrond gehaald. Die hadden we trouwens ook al van Friendship cruises thuisgestuurd gekregen. Ik heb al een beetje kunnen kijken wat er te doen is in de binnenstad. Eens kijken vanmiddag wat we ervan terecht brengen.
De vertraging is inderdaad 3 uur. We komen dus om 4 uur aan en dan moet het inklaren van goederen en personen nog beginnen. De Serven willen uiteraard weten wie er binnen komt. Alle paspoorten moeten van boord naar de douane, Servië om ze te bedanken voor de steun in de 1e WO. Het beeld is er in 1930 neergezet en stelt een vrouw voor die een zwaard hanteert.
Om 7 uur waren we weer aan boord, ruim op tijd voor het diner.
De excursies waren dusdanig laat dat de volksdans niet om half 9, maar om half 10 pas kon beginnen. Het duurde hierdoor ook maar een half uurtje.
Met het vertrek om half 11 hadden we de hele vertraging weer ingehaald.
Nu op weg naar de IJzeren Poort, dit is een kloof met 2 sluizen achter elkaar.
Morgen hebben we de hele dag nodig om hier doorheen te varen, geen havens dus. Het wordt mooi weer, dan kunnen we lekker aan dek zitten.
Vrijdag 5 oktober 2018 ( dag van de leerkracht ). Cruisedag passage IJzeren Poort
In de kloof op de grens van Servië en Roemenië is er een dam in de Donau gebouwd voor een waterkrachtcentrale. En zijn er ook meteen sluizen aangelegd. Het vroeger gevaarlijke gebied met riskante doorvaarten is nu volkomen gereguleerd door enerzijds een stuwmeer aan te leggen en anderzijds aan beide kanten sluizen aan te leggen. Het hele stuk is 134 km lang. De rivier vormt ook de grens tussen Servië in het zuiden en Roemenië in het noorden. De rivier scheidt hier ook de zuidelijke Karpaten en de noordwestelijke voet van de Balkanbergen. Aan de Roemeense kant heet het gebied het IJzeren Poort nationaal Park en aan de Servische kant heet het het Derdap nationaal Park. Er zijn Derdapsluizen nr. 1 en nr.2. Om half 11 gaan we de sluizen nr. 1 door. Het zijn er 2 en samen overbruggen ze 34 meter. Al met al gaan we totaal door 13 sluizen en zakken we zeker wel 150 tot 200 meter. Dit zijn de laatste sluizen tot aan de Zwarte Zee. Een uurtje voor we de sluizen bereiken, bij de ingang van de kloof, zien we een heel groot hoofd in de rotsen uitgehouwen. Het is 40 meter hoog en stelt de laatste Dakenvorst voor, die leefde van 87 tot 106 na Chr. Hij vocht tegen de overheersing van de Romeinen en verloor. Daarna kwam Trajanus die verderop een brug over de Donau liet bouwen. Ze hadden de kopervoorraden nodig. Daarna liet Hadrianus de brug weer verwoesten.
Het hele gebied, inclusief Belgrado is elke keer opnieuw onder vreemd gezag geweest. Ons is verteld dat Belgrado in 155 oorlogen betrokken is geweest en 44 keer verwoest is, en weer opgebouwd. Dat kan niet elke stad navertellen. Er zijn steden die er nooit meer bovenop gekomen zijn.
Het stuwmeer bedolf een heel stadje en ook een , van oorsprong Turks, eiland. Het stadje is hogerop weer opgebouwd, in begin 70 er jaren. Ook de mooie gebouwen en tabaksplantages en rozenkwekerijen op dat eiland werden verplaatst, maar het mooie was er vanaf.
We hebben veel overblijfselen uit het Ottomaanse rijk gezien. De Ottomanen hebben hier van 1683 tot aan eind 19e eeuw de scepter gezwaaid. Nog is een deel van de bevolking islamitisch. Aan het eind van het Romeinse keizerrijk is de kerk verdeeld in een Westromeins en een Oostromeins deel. Byzantium was toen meer het hoofd van de katholieke kerk dan Rome, met meer godsdienstige invloed. Bij het schisma van 1056 (?) viel de katholieke kerk definitief in 2 delen uiteen, in een Rooms-Katholiek ( met het Vaticaan )en een Grieks/Russisch -Orthodox deel (met Constantinopel ). Servië viel onder de Orthodoxe kerk met als onderscheidend schrift het Cyrillische.
In 1453 viel Constantinopel door de aanval van de Turken die vanuit het oosten heel Klein-Azië onder de voet gelopen hadden. Die trek naar het Westen was toen nog niet klaar, want de inmiddels Ottomanen genoemde Turken stonden 2 keer voor Wenen, in 1543 en in 1683. Beide keren zijn de teruggedrongen tot diep in de Balkan. Pas aan het eind van de 19e eeuw moesten de al het gebied prijsgeven, op het kleine stukje Europees Turkije na.
Deze doorvaart was het prachtig weer en we hebben dan ook de hele dag boven op dek gezeten in de zon en in de ( wel koude ) wind. Maar met muts, handschoenen en een deken om ons heen was het prima uit te houden.
Vanavond was het diner geheel in piratenstijl en daar hebben we aan mee kunnen doen als een van de weinigen. Leuk om dat alleen al te verzinnen. Ik had een gestreepte trui aan en al mijn meegebrachte sieraden om, als veroverde goudschat. Rieki en Chris waren als eenogige piraten verkleed, dit Zwarte Zee, overnachten daar in een hotel, doen daar op maandag dan de excursie zoals gepland en rijden dan terug naar het schip.
Wij vinden dat het perfect is opgelost. Applaus dan ook door iedereen voor de kapitein en de hele organisatie.
We komen morgen vroeg om 6 uur in Nikopol in Bulgarije aan. We zijn dan de EU weer binnen gevaren en zullen wel weer een uitgebreide pascontrole krijgen. Dat zien we dan morgen wel.
Week 2
Zaterdag 6 oktober 2018. Nikopol
We liggen in Nikopol, Bulgarije. De paspoorten worden van boord genomen en gecontroleerd. Wij wachten. Er hoeft geen persoonlijke controle plaats te vinden.
Wij hebben toch maar een excursie geboekt, vanmiddag naar een grote plaats in de buurt, Pleven.
’s Ochtends hebben we vrij. We kunnen uiteraard van boord en dat doen we dan ook om een uur of tien. Het dorpje Nikopol heeft zo’n paar duizend inwoners en daarvan is tweederde van Turkse origine. Er is helemaal niets te beleven hier. Ooit was het een grensplaats, maar is in een van de vele oorlogen vernietigd. Er is alleen nog een ruïne over en een stuk van een muur en een brug. De middelbare school is opgeknapt met financiële hulp van de EU. Dat wordt op een plakkaat vermeld, ook zie je altijd de vlag van Europa hangen.
Bovenop een berg staat een gedenkbeeld. Dat memoreert de slag in 1396. Ik moet nog uitzoeken wat dat precies was. Wij vermoeden dat het de inval van de Turken was. Die zijn hier namelijk 500 jaar als bezetter gebleven. In 1996 is de gedenknaald opgericht, maar 600 jaar na dato.
’s Middags gaan we op pad naar Pleven. Dat blijkt een heel interessante excursie te zijn.
Op de hoogte van Pleven is de vrijheidsoorlog van Bulgarije beslecht in 1877!!!!
Bulgarije was een onderdeel van het Ottomaanse rijk en dat al 500 jaar. De Turken heersten al sinds 1396 over een groter of kleiner deel van de Balkan. We hebben er tijdens deze cruise al meerdere keren mee te maken gehad. Ik weet niet zo goed waar ik met deze informatie moet beginnen, eigenlijk. Al vaker kwam de plaatselijke bevolking in opstand tegen de overheersing. Om de impact van de overheersing met 1 voorbeeld te melden het volgende. De sultan liet op de Balkan jonge jongens, tussen de 6 en 9 jaar, ontvoeren/kopen/weghalen, om opgeleid te worden tot Janitsjaar, dat is het keurkorps van de sultan. Deze jongens zagen hun familie nooit meer terug.
In de 80-er jaren van de 19e eeuw was er weer een opstand en dat kwam door de “moderne” media ook door in Rusland en Roemenië. Toen zijn er Russische en Roemeense soldaten gestuurd. Bulgarije als land bestond niet en dus hadden ze ook geen eigen leger, alleen opstandelingen ( ook wel rebellen of tegenwoordig terroristen genoemd). Rusland was al een tijdje bezig om zijn invloedssfeer te vergroten, met name op de Kaukasus en nu ook op de Balkan dus.
Deze slag bij Pleven is helemaal uitgebeeld in een panorama, zoals het Panorama van Mesdag. Een 360 graden grote tentoonstelling met zelfs loopgraven, soldaten en geweren en kanonnen erbij. De achterwand is in 4 maanden door 13 schilders op doek gezet.
Het was een zeer indrukwekkend geheel en wij kregen zo een goed idee over de beslissende slag die er geleverd is. De Russen hebben feitelijk Bulgarije bevrijd van de Turken. Precies 100 jaar na dato is dit panorama geopend.
De overheersing was voorbij. De heersende kliek verdween naar het laatst overgebleven deel van Europees Turkije, maar de gewone bevolking kon niet weg en is gebleven. Vandaar dat je hier en daar nog een grote moslimbevolking tegenkomt, hier en in andere Balkanlanden. Daarover verderop meer.
De gedenknaald boven op de berg in Nikopolis slaat dus inderdaad op de 500-jarige overheersing van de Ottomanen hier in Bulgarije. En zo blij is men nog steeds dat men er van af is, dat er in 1996 alsnog een gedenknaald is opgericht.
Morgen en overmorgen doen we Roemenië.
Zondag 7 oktober 2018. Boekarest / Mamaia
We gaan nu een 2-daagse excursie naar Boekarest en Constanza maken.
De Donau is 450 km lang de grens tussen Bulgarije en Roemenië.
Vanmorgen vroeg zijn we met ons schip naar de overkant van de Donau gevaren en hiermee in Roemenië aangekomen. Hier staan al om 8 uur onze bussen klaar om naar Boekarest en Constanza te rijden. Bijna iedereen van het schip gaat mee. Ook als je maar 1 excursie had geboekt i.p.v. beide mag je zonder bijbetalen toch mee. Alleen degenen die geen enkele excursie hadden geboekt, blijven de 2 dagen op het schip achter. Dat zijn er 12 bij elkaar.
Onze Nederlandse bus wordt nu opgevuld met onze Duitse medepassagiers. We hebben dus 3 volle bussen. Onze Roemeense gids spreekt uitstekend Engels en ook Duits, maar dat doet hij nu niet in onze Engelstalige bus.
Roemenië is in 4 provincies te verdelen : Walachije, Moldavië, Trans-Sylvanië en Dobretska (?). Boekarest ligt in Walachije. Dit is een laagvlakte, een zeer vruchtbaar agrarisch gebied.
Tijdens het socialistische systeem, van 1945 tot en met 1989 was de opbrengst van het land heel hoog. Er werd veel ge-exporteerd. Dit kon omdat er een uitstekend irrigatiesysteem was gebouwd. Dit heeft al die tijd heel goed gefunctioneerd. Na de revolutie van 1989 is dit systeem niet meer onderhouden en zelfs hier en daar “ontmanteld”. Kortom, het werkt niet meer en hierdoor is de opbrengst stukken lager dan eerst. Het irrigatiesysteem was een van de goede dingen van het communisme of zoals het daar heette het socialisme. Verder had iedereen werk, al was dat er niet. Men kon rustig wegblijven om ergens bij een winkel in de rij te gaan staan voor een artikel wat op dat moment te krijgen was.
In november 1989 is de leider van Roemenië, Ceaucescu samen met zijn vrouw Ilena, gevangen genomen voor ze konden vluchten met een helikopter. En ze zijn op dezelfde dag, na een proces, ter dood veroordeeld en doodgeschoten. Dit heeft iedereen op de tv kunnen zien. Deze periode wordt hier de revolutie genoemd. Alles wordt aan deze revolutie gerelateerd, ervoor of erna bedoel ik dan.
Als we in Boekarest zijn aangekomen, krijgen we een rondrit. Het belangrijkste en interessantste voor ons is het paleis van Ceaucescu. Hij had een megalomaan paleis neer laten zetten van 1050 kamers. Na het Pentagon het grootste gebouw. Nu heeft Erdogan ook zo’n groot paleis neer laten zetten in Ankara. De geschiedenis herhaalt zich soms toch wel. De kamers waren van 6 tot 15 meter hoog!!. Maar bovendien had hij in de verre omtrek de hele wijk met de grond gelijk laten maken en er nieuwe appartementsgebouwen neer laten zetten. Deze wijk heet wijk 0. De gebouwen zien er inderdaad supermooi uit. Ook de boulevards naar het paleis toe zijn prachtig, met fonteinen die ’s avonds verlicht zijn en op muziek bewegen, net als in Las Vegas en in Dubai.
De uitgaven voor deze megalomane projecten heeft de bevolking moeten bekopen met voedselbonnen en andere staatshulp. Er was verder geen geld voor de gewone economie.
Er is nu nog een oude wijk overgebleven in het centrum van Boekarest. De rest was met de grond gelijk gemaakt om de bouwwerken te realiseren.
Na de rondrit krijgen we een heerlijke lunch met wijn en dan gaan we op weg naar de Zwarte Zee.
Maandag 8 oktober 2018. Constanza
De overnachting was in Mamaia, vlakbij Constanza. Eigenlijk is het seizoen al gesloten, maar er is toch nog een 4 sterren hotel gevonden dat een groep van 120 personen wil en kan herbergen, inclusief diner en ontbijt. Het hotel ligt pal aan de Zwarte Zee. Helaas komen we er pas aan het eind van de middag aan. Na het inchecken lopen Jan en ik een stukje de boulevard af. En we zien dat Christian al meteen een duik in de Zwarte Zee genomen heeft. Volgens mij toch wel wat fris. Maar goed, hij heeft het gedaan.
Het diner was in buffetvorm en dat voor 120 personen. Dat ging niet goed. Ik zag dat een oude heer als eerste al naar de soep ging en dat deed onze ronde tafel dan ook maar. Hadden we maar meteen ook het hoofdgerecht meegenomen, dan hadden we er niet zolang voor in de rij hoeven staan. Het toetje hadden we dan maar voor het hoofdgerecht alvast gehaald. Er was overigens wel meer dan voldoende te eten. En het smaakte ook allemaal best.
Na het ontbijt, waar alles ook weer niet vlekkeloos verloopt, volgt het uitchecken en dan een rondrit en wandeling door Constanza. Deze wandeling laat ons allerlei oude, jugendstil en kerken en kloosters zien. Hier en daar is er wat opgeknapt. Het zou mooi zijn als dat met alle gebouwen in de historische binnenstad zou gebeuren. Dan zou Constanza er prachtig uit zien. Wie weet komt dat nog eens.
We eindigen de wandeling bij het casino, ooit gebouwd in dezelfde stijl als dat in Monaco en St. Raphael in Zuid-Frankrijk. Maar dit casino is gesloten en staat te vergaan, eeuwig zonde. Het zal een fortuin kosten om het op te knappen.
Om 11 uur stappen we weer in de bus richting Boekarest. Hier hebben we de lunch. Eerst bezoeken we nog een openluchtmuseum. Het is net zoiets als ons Zuiderzeemuseum. Het wordt heel druk bezocht en niet alleen door toeristen.
Daarna hebben we de lunch met een glaasje wijn en een folkloristisch optreden. Lekker en leuk om mee te maken.
Dan is het tijd voor de terugreis, weer een paar uur rijden, want het schip ligt nog steeds op dezelfde plek. Er kan niet verder naar de Zwarte Zee gevaren worden. Vanaf nu wordt het spannend tot waar we onze cruise kunnen afmaken. Het waterpeil blijft zakken.
Dinsdag 9 oktober 2018. Op de Donau
Vandaag is het een vaardag. We gaan stroomopwaarts de Donau op. Bram, onze Nederlandse gids, die Slavische talen gestudeerd heeft en 20 jaar in Bratislava heeft gewoond, houdt over onze reis een lezing over alle landen die aan de Donau liggen en ook over landen die we niet bezoeken en/of die niet aan de Donau liggen.
Wat stelde de dubbelmonarchie Oostenrijk-Hongarije voor en vooral welk gebied behelsde dat eigenlijk? Het wordt ook wel de K-en-K-monarchie genoemd: Keizer van Oostenrijk en Koning van Hongarije. Hongarije was toen veel groter dan het nu is. Er wonen in het huidige Slowakije en Remenië en Servië nog steeds etnische Hongaren. President Orbán geeft iedereen die Hongaars spreekt en dat wil, een Hongaars paspoort onder de voorwaarde dat met zijn andere nationaliteit opgeeft. Er is niet veel animo voor, tenminste in Slowakije hoorde ik van onze Hongaarse cruisedirector Peter.
In de 1e w.o. sneuvelden veel meer soldaten dan in de 2e w.o. , ook met name in Midden-Europa. In de 2e w.o. sneuvelden meer burgers dan soldaten.
Dan gaat Bram in vogelvlucht door de naoorlogse geschiedenis heen. 1956, de Hongaarse opstand, 1968, de Praagse Lente en in 1989 de val van het IJzeren Gordijn. Reagan zei tegen Gorbatsjov : “Draw down that curtain, mr. Gorbatsjov”. En dat gebeurde ineens en het startte in Berlijn en werd in Hongarije de Fluwelen Revolutie genoemd. Bram beweert dat de bevrijding van de 2e w.o. toen pas plaats vond, onder het juk uit van de Sovjet-Unie.
De talen. Historisch gezien is dat Duits en Slavisch, ( klemtoon op de 1e lettergreep) en Hongaars. Dit is achteraf wel erg kort door de bocht, want Roemeens is een Latijnse taal en ook niet in het Cyrillisch geschreven.
Minderheden: de Roma oftewel zigeuners of Sinti,
Architectuur : als er geen onderhoud gepleegd wordt, valt een gebouw uit elkaar. Europa houdt eigenlijk op daar waar de bouwstijl Gotiek ophoudt, vanuit Frankrijk ooit uitgerold.
Orthodoxe, Katholieke en Joodse kerkgebouwen. Alle landen die we nu bezocht hebben zijn of orthodox christelijk of katholiek, en dan bedoelt men Rooms-Katholiek. Hier en daar zie je op een gebouw nog een halve maan staan, maar er is geen moskee meer te bekennen. Er werd in een van de excursies ook met zoveel woorden gezegd: “Hier is men wit en christelijk”. De bezetting van het Ottomaanse rijk heeft diepe sporen achter gelaten.
In de Karpaten zijn 700 jaar geleden Duitsers uitgenodigd om de inwoners te verdedigen en te helpen tegen de invallen en berovingen van de Mongolen en Tartaren. De Saksen en andere Duitsers hebben huizen en kastelen en wijnbouw en landbouw opgebouwd. Maar tragisch genoeg zijn al deze mensen na 700 jaar dus, na de 2e w.o. , teruggestuurd naar Duitsers. Ook de Sudetenduitsers en de bewoners uit het Zevengebergte in Roemenië moesten het veld ruimen en ze zijn allemaal in Duitsland terecht gekomen.
Europa, of wat er voor doorging, heeft zich vanaf de 5e eeuw steeds verdedigd tegen de invallen vanuit het oosten. De ruitervolken kwamen over de grote vlaktes aangestormd. Om er 1 te noemen : Attila de Hun werd in de 5e eeuw verslagen bij Champagne-sur-Chalon, ver in het huidige Frankrijk dus. En hij en zijn troepen werden verslagen door een gemeenschappelijk optreden van West- en Oost Franken en Visigoten ( Spanjaarden ), allemaal Germanen die zich net na de Grote Volksverhuizing in West-Europa hadden gesettled.
Daarna, in de 10 eeuw, kwamen de Magyaren. Die werden door de Duitse keizer, geholpen door zijn bisschoppen en ridders, teruggedrongen tot het huidige Hongarije.
Vervolgens in 1543 stonden de Turken voor Wenen. Die werden verslagen door een groot christelijk leger van Karel de Vijfde.
Zo werd er wat afgevochten in Europa, dit naast allerlei andere geloofs- of gebiedsconflicten.
De Habsburgers kwamen tot en met Krakau , West-Oekraïne, enz. Belgrado lag op de grens tussen het Habsburgse gebied en het Ottomaanse rijk.
Literatuur/cultuur.
Andy Warhol is een nazaat van de Karpaten. Zijn ouders zijn ge-emigreerd naar Pittsburg, waar hij geboren is. De broers van Andy hebben er een museum opgericht, in de middle of nowhere.
Bratislava heette toen Presburg. Zo zijn er nog veel, misschien wel alle, Duitse namen veranderd in die van de eigen taal.
Woensdag 10 oktober 2018. Novi Sad
De Donau ligt erg laag. Het is de vraag of we wel helemaal door kunnen varen. We komen sowieso later in Novi Sad aan. Daar hadden we graag zelf de wal opgegaan, het schip ligt midden in de stad.
Maar we zijn bang dat we daar te weinig tijd voor zullen hebben en daarom hebben we op het laatste moment toch maar voor een excursie gekozen. We worden dan eerder van boord gehaald, alleen diegenen die op excursie gaan dus. De rest vaart door.
Novi Sad ligt in Servië, een onderdeel van voormalig Joego-Slavië. De hoofdstad is Belgrado. Hier waren we ook al later en zijn we zelf de stad ingegaan. Nu worden we hier afgehaald en krijgen toch nog een stukje van de stad te zien. Naar Novi Sad is het een goed uur rijden, maar wel 5 uur varen.
We hadden wederom een prima gids, een vrouw dit keer en ze was zeer goed van de tongriem gesneden. Heel leuk allemaal. We hadden een rondwandeling over een marktje en door de voetgangerszone, wat een moderne stad. Volop terrassen met allemaal jongelui.
Aan de overkant van de stad ligt de grootste vesting ter wereld boven op een berg. Het is wel zo groot als een dorp, met een eigen garnizoensziekenhuis en al. Wij zijn er alleen maar onder langs gereden op weg naar het centrum. ’s Avonds bij het wegvaren was het prachtig verlicht.
Servië is orthodox en we hebben dus wederom een kerk met iconen bezocht.
De orhodoxe priesters mogen na hun opleiding op het seminarie pas een ambt bekleden als ze getrouwd zijn. Dat is een vereiste.
Er zijn ook katholieke kerken en ergens tegen het grote postkantoor aan staat een synagoge verborgen.
Op de terugweg gaan we wijn proeven. Dit is een leuke afwisseling. We krijgen 7 wijnen te proeven en ook eigen gemaakte honing. Uiteraard wordt er wijn ingeslagen. We hoeven toch niet te vliegen. Ook hebben we 2 potten honing gekocht, 1 voor Rieki die er erg van houdt.
Om 5 uur zijn we terug bij de boot, die net afgemeerd is. De mensen die aan boord gebleven zijn, gaan alsnog de wal op. Het centrum is heel dichtbij.
Donderdag 11 oktober 2018. Mohàcs
En we zijn weer in Hongarije aangekomen. Ook dit stuk varen heeft weer veel voeten in aarde. Het water op de Donau staat zo laag, dat de autoriteiten verbieden om ’s nachts te varen. Hier moet dus iets op gevonden worden.
We leggen in Mohàcs aan. Hier komt de douane aan boord en moeten we volgens EU voorschriften weer een voor een face to face ons melden met ons paspoort in ons hand bij de douane. Als dat gebeurd is, leggen we aan de steiger in Mohàcs aan. De excursie naar Pécs kan beginnen. In eerste instantie zou het schip dan meteen doorvaren naar een heel klein dorpje en daar de nacht doorbrengen. De mensen van de excursie zouden dan daarheen gebracht worden. Hier is veel bezwaar tegen. We kunnen blijven liggen en pas om half 6 doorvaren. Om 12 uur ’s nachts liggen we tot 5 uur in de ochtend stil. Dan varen we door naar Boedapest. Ook hier komen we later aan. Maar daar over op het verslag van vrijdag.
Nu eerst mijn verslag over de excursie naar Pécs. Wat een mooie stad is dit. We hebben een Nederlandstalige gids. Ze heeft onze taal hier aan de universiteit geleerd en spreekt het perfect. We hebben in Pécs maar 2 uur de tijd. Net genoeg om een 1e indruk van deze mooie stad te krijgen. Ook hebben we er een consumptie bij en worden we een oud café binnengeloodst. We nemen er alle 4 een glas witte wijn.
Er is hier een bekende porseleinfabriek, waarvan ik nu, na 1 week de naam vergeten ben. Er staat een fontein met 4 leeuwenkoppen van aardewerk. Die hebben Rieki en Christiaan gevonden. Zij waren net wat verder doorgelopen dan wij.
Pécs was vroeger de hoofdstad van Hongarije, voor Boedapest, tijdens de Habsburgse tijd. Ook werden hier de koningen gekroond. Er is nog een grote universiteit. In de kerk, katholiek, worden we getrakteerd op een klein orgelconcert, van 2 nummers. Wat mooi is dit.
Het centrale plein met een prachtige waterpartij is schitterend. Rondom staan er meerdere Art Deco gebouwen, van 1 hotel is alleen de voorgevel opgeknapt, jammer genoeg.
Vrijdag 12 oktober 2018. Boedapest
Vanaf 5 uur varen we al en nu, om 11 uur zien we Boedapest nog niet aankomen. Ik zit hier in de lounge dit verslag vanaf Boekarest helemaal bij te werken. Hier en daar ontbreekt nog informatie. Die zet ik er later wel bij. Nu ga ik eerst naar dek, want het is inmiddels lekker warm geworden. De zon schijnt volop. Dat is de positieve keerzijde van de lage waterstand van de Donau.
Vanmiddag gaan we op eigen gelegenheid de stad in. En dan met een shuttlebus naar de volgende aanlegplaats in Esztergom. Hier vaart het schip intussen naar toe.
Na de vroege lunch kunnen we van boord. Jan gaat niet mee, hij kruipt zijn bed in vanwege een behoorlijke verkoudheid. Zo gaan Rieki, Christian en ik samen op pad. We kunnen Boedapest ook wel op eigen houtje verkennen. We willen als eerste naar de burcht aan de overkant van de Donau. We lopen de brug over en willen dan met het tandradbaantje naar boven. Helaas is dat baantje buiten dienst. Er rijdt wel een treintje en we kopen een kaartje bij het officiële toeristenkantoor van een van de medewerkers. Al heel snel kunnen we naar boven. Er zijn 4 stops, waarbij je telkens weer dat treintje kan nemen. Wij besluiten om pas bij de 3e stop uit te stappen en dan naar beneden te lopen. Zo verkennen we de burcht. Er zijn uiteraard veel toeristen, met name Amerikanen en Japanners. Eenmaal beneden steken we de brug weer over op weg naar de Stephansdom. Die ligt midden in de stad aan het eind van de voetgangerszone. Als we dat gedaan hebben, er was een begrafenis bezig, was het tijd voor een drankje. Rieki wilde graag een Tokaj-wijn drinken. Die konden waar we zaten alleen per fles krijgen. Dat was wat veel van het goede. Dan maar een biertje genomen. Om 5 uur braken we op en liepen we naar de bus die ons naar Esztergom zou brengen. Daar kwam ons schip net aan. Er moest nog afgemeerd worden. Zo hadden wij tijd om de kerk te bekijken, een in Griekse stijl. Werden hier soms de koningen van Hongarije gekroond? Ik weet het niet meer. Jan had een prachtige foto van de kerk gemaakt met de verlichting en al.
We blijven vannacht hier liggen. Na het diner gaan, als enige, Rieki en Christian nog de wal op. Er is niemand op straat, maar de straatverlichting brandt overal. Er is nog 1 café open en hier drinken ze toch nog hun Tokaj wijntje. Die kan je buiten Hongarije nauwelijks krijgen.
Week 3.
Zaterdag 13 oktober 2018. Esztergom / Bratislava
De reis gaat weer verder ’s ochtends vanaf 5 uur. In Hongarije was er een nachtelijk vaarverbod uitgevaardigd vanwege de late waterstand.
We varen naar een volgende plaats, Komárno. Hier stappen we weer in een bus. In Bratislava ontmoeten we Eva, onze gids. Het schip vaart in een heerlijk zonnetje verder. Er blijven dit keer veel mensen aan boord. Men heeft weinig zin om weer zo lang in de bus te zitten. Maar wij vinden het toch de moeite waard om Bratislava te zien. Onze begeleider Bram is er zeer lovend over. Dat willen wij dan ook wel eens zien.
Ook hier is weer een burcht die uitkijkt over de stad. Hij heeft sinds keizerin Maria-Theresia en de bewoning van een van haar dochters leeg gestaan. Het werd een bouwval. Pas in de 20e eeuw is het gebouw helemaal gerestaureerd en het ziet er prachtig uit.
Dan maken we een wandeling door het historische centrum van Bratislava. Ook hier weer terrassen die vol zitten. Het blijkt dat hier de componisten Liszt en Beethoven gewoond en gewerkt hebben. Verder is er een prachtig operagebouw. Maar waar wij opgetogen over zijn, is de nieuwbouw langs de Donau. Een nieuw heel groot winkelcentrum met allemaal terrasjes langs het water. Hier wachten we op het schip. Dat komt er om half 7 aan. We blijven hier liggen. En ook hier gaan Rieki en Christian weer na het diner de wal op. Zo verkennen zij ook de stad.
Het schip gaat niet meer door naar Passau, het waterpeil is te laag. Zo maken we onze cruise af per busreis.
Zondag 14 oktober 2018. Bratislava
Dat wordt nu al de koffers pakken. Na de lunch vertrekken we naar Passau. We hebben nog een lunch. Dan zijn we allemaal in de eetzaal verzameld en kan de bemanning onze koffers op het ponton buiten zetten. Ze zijn per hotel gegroepeerd. Alle bemanningsleden helpen om de koffers bij de bus te krijgen en dat is nog een hele afstand. Grote klasse van de kapitein, hij hield zelf toezicht zodat je niet zelf met je koffers hoefde te slepen.
Dan gaan we op weg naar Passau. We zullen nog een tussenstop maken bij het stift Melk. Dat is een prachtig klooster. Helaas hebben we hier maar een half uur en gaat het om 5 uur ook nog eens dicht.
Dan rijden we weer verder. Onderweg zullen we bij een Raststette stoppen zodat we wat kunnen eten. We hebben 25 € pp gekregen voor een maaltijd.
Onze Slowaakse chauffeurs stoppen tegen de zin van Bram bij een veel te klein restaurant. Hier is de organisatie totaal niet berekend op 2 volle bussen die weinig tijd hebben. Maar de chauffeurs trekken zich van de boosheid van Bram niets aan. Zij zitten aan de bar en krijgen hun kip met patat op tijd. Wij lopen naar een naastgelegen snackbar en drinken er wat en nemen een broodje.
Tenslotte hadden we tussen de middag ook al warm gegeten. We kunnen wel wat hebben. Pas om half tien komen we in ons hotel in Passau zuid aan, een IBB sud hotel. We kunnen de koffers beneden laten staan. Wel moet alles uit de bus, want die gaat terug naar Bratislava.
Morgenochtend komt onze eigen Friendship bus ons ophalen.
Maandag 15 oktober 2018. Passau
Na het ontbijt worden we in het centrum van Passau afgezet. Hier lopen we nog tot 12 uur rond. We zorgen hier zelf voor onze lunch. Wij wandelen langs de Donau heen en langs de Inn terug de stad in. Samen met Erik en Corrie sluiten we de reis af in het café Zur Dom met een koffie met gebak. Hier staan taarten die je echt doen watertanden.
Dan lopen we nog een rondje, kopen Lebkuchen en dan is het tijd voor de terugreis. Uiteraard hebben we nog een overnachting, dit keer in Ebrach. Hier staat een prachtige kerk, als onderdeel van een Cistenziënzer klooster, voormalig dan wel. Maar het kloosterbier smaakt nog prima. Met een grote groep nemen we er eentje in de tuin voordat we aan ons galgenmaal, het laatste diner gaan beginnen. Hierna leggen we met Erik en Corrie nog een kaartje, Canasta deze keer. Erg leuk om dat met hen te doen. We hebben tijdens de cruise vaker zitten kaarten met elkaar, zowel canasta als bridgen.
Dinsdag 16 oktober 2018. Veenendaal
Op weg naar Nederland hebben we nog 2 stops, een om te lunchen en een sanitaire stop. Om 5 uur komen we bij van der Valk in Veenendaal aan en dan is het voorbij. Wij blijven nog slapen om bij te komen van de busreis. Morgen zijn we thuis. De Chateaubriand voor 2 personen was voortreffelijk.